Πόνος φάντασμα - Τι είναι, ποιοι και πότε τον αισθάνονται

Φανταστείτε το εξής: Ένας ασθενής έχει μόλις χάσει το πόδι του, επειδή, λόγω ειδικών συνθηκών, οι γιατροί αποφάσισαν να το ακρωτηριάσουν. Ο ασθενής είναι ξαπλωμένος στο κρεβάτι του νοσοκομείου κι εσείς τον επισκέπτεστε. Εάν προσπαθήσετε να καθίσετε στο κρεβάτι, στο σημείο που θα βρισκόταν το ακρωτηριασμένο πόδι, τότε ο ασθενής, ακόμα κι αν έχει κλειστά τα μάτια του, θα πεταχτεί από τον πόνο, σαν να καθόσασταν πραγματικά πάνω στο πόδι του. Σας φαίνεται απίστευτο; Είναι όμως αλήθεια και το φαινόμενο οφείλεται στον λεγόμενο πόνο «φάντασμα».

Μάλιστα, η συχνότητα το φαινόμενου είναι εντυπωσιακά υψηλή καθώς το 80% των ακρωτηριασμένων ασθενών βιώνουν τον πόνο του μέλους «φάντασμα». Ακόμα, το φαινόμενο μπορεί να εμφανιστεί και σε οποιοδήποτε άλλο μέλος του σώματος, πέρα από τα άκρα, όπως η σκωληκοειδής απόφυση, ο οφθαλμός, το δόντι ή ο μαστός.

Παρ’ όλο που στο 80% των περιπτώσεων το κυρίαρχο σύμπτωμα είναι ο πόνος, πολλές φορές ο ασθενής παραπονείται και για κνησμό, μούδιασμα, κάψιμο κ.ά. Μερικοί ασθενείς διαμαρτύρονται ότι αισθάνονται το ακρωτηριασμένο μέλος όχι μόνο ότι υφίσταται αλλά και ότι το μέγεθός του να είναι λίγο μικρότερο από το φυσιολογικό και ευρίσκεται και σε μια περίεργη θέση που τους προκαλεί πόνο.

Τα χαρακτηριστικά του πόνου διαφέρουν από άτομο σε άτομο. Πολλοί περιγράφουν ότι αισθάνονται κράμπες και άλλοι πόνο σαν ηλεκτρική εκκένωση ή σαν κόψιμο από μαχαίρι. Ο πόνος μπορεί να εμφανισθεί μερικές ημέρες, μερικές εβδομάδες αλλά και χρόνια μετά τον ακρωτηριασμό.

Έχουν γίνει πολλές έρευνες σχετικά με τον πόνο φάντασμα αλλά καμία δεν έχει δώσει στους επιστήμονες μια ικανοποιητική απάντηση για το τι ακριβώς συμβαίνει στον οργανισμός και πως ανακαλεί την μνήμη ενός μέλους που άλλοτε συντηρούσε. Δεν είναι μάλιστα λίγοι οι επιστήμονες που κάνουν μεταφυσικές αναφορές γύρω από το φαινόμενο.

usay