Image
Τετάρτη 03 Μαΐου 2023 11:20 Επιστήμη
 

Πιο είναι το πιο θανατηφόρο ζώο στον κόσμο; Πάνω από 500.000 θάνατοι κάθε χρόνο


Το ζωικό βασίλειο είναι γεμάτο θανατηφόρα όπλα. Τα δόντια ενός λιονταριού μπορούν να σκίσουν τη σάρκα με άγρια ένταση, τα κροταλίες μπορούν να εισάγουν τοξίνες στην κυκλοφορία του αίματος και οι ιπποπόταμοι μπορούν να σας σκοτώσουν με τα ισχυρά σαγόνια τους.  
Αυτά είναι μερικά μόνο παραδείγματα θανατηφόρων πλασμάτων. Ποιο ζώο όμως σκοτώνει τους περισσότερους ανθρώπους;

Σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC), το «πιο θανατηφόρο ζώο στον κόσμο» είναι το κουνούπι, το οποίο σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις σκοτώνει 500.000 έως περισσότερους από ένα εκατομμύριο ανθρώπους ετησίως.

Γιατί τα κουνούπια;

Ο κύριος λόγος που τα κουνούπια είναι τόσο θανατηφόρα; Είναι φορέας ασθενειών, ιδίως της ελονοσίας. 
«Η ελονοσία είναι τόσο επίμονα καταστροφική για τους ανθρώπινους πληθυσμούς εδώ και πολύ καιρό», δήλωσε στο Live Science η Shannon LaDeau, οικολόγος ασθενειών στο Ινστιτούτο Μελετών Οικοσυστημάτων Cary στο Millbrook της Νέας Υόρκης.

Η ελονοσία προκαλείται από παρασιτικούς μονοκύτταρους οργανισμούς του γένους Plasmodium, που μεταφέρονται από άτομο σε άτομο από τα κουνούπια Anopheles. Ενώ η ασθένεια είναι σπάνια στη Βόρεια Αμερική και την Ευρώπη, είναι συχνή σε μέρη της Αφρικής, της νότιας Ασίας και της Νότιας Αμερικής, σύμφωνα με το Our World in Data. Παγκοσμίως, η ελονοσία προκάλεσε περίπου 619.000 θανάτους το 2021, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ).

Η ασθένεια είναι συχνά θεραπεύσιμη με προσιτή υγειονομική περίθαλψη. Αλλά για τα άτομα υψηλού κινδύνου - όπως τα μικρά παιδιά, οι έγκυες και τα άτομα με ανοσολογικές ανεπάρκειες, όπως το HIV/AIDS - η ελονοσία μπορεί να είναι πολύ σοβαρή. Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, περίπου το 80% όλων των θανάτων από ελονοσία στην Αφρική αφορά παιδιά κάτω των 5 ετών.

 Τα κουνούπια μεταδίδουν επίσης μια σειρά άλλων ασθενειών, όπως ο δάγκειος πυρετός, η τσουγκούνια, ο ιός του Δυτικού Νείλου, ο ιός Ζίκα και η παρασιτική λοίμωξη λεμφική φιλαρίαση.

Μπορούμε να μειώσουμε τους θανάτους;

Γιατί λοιπόν τα κουνούπια είναι τόσο αποτελεσματικά στη διάδοση ασθενειών; Πρώτον, τα θηλυκά κουνούπια τρέφονται με αίμα, πράγμα που σημαίνει ότι μεταφέρουν πολύ εύκολα παθογόνους μικροοργανισμούς από την κυκλοφορία του αίματος ενός ατόμου σε ένα άλλο, σημείωσε ο LaDeau. Είναι επίσης μικρά και φτερωτά, πράγμα που σημαίνει ότι μπορούν να εξαπλωθούν εύκολα και να τσιμπήσουν ανθρώπους χωρίς να γίνουν αντιληπτά.

Έπειτα, υπάρχει και το γεγονός ότι μοιραζόμαστε ένα οικοσύστημα και πόρους. Τα κουνούπια βασίζονται στο νερό για να αναπαραχθούν, όπως ακριβώς και οι άνθρωποι βασίζονται στο νερό για να ζήσουν, πράγμα που σημαίνει ότι τείνουμε να ζούμε στα ίδια μέρη.

«Δεν μπορούμε να διαχωρίσουμε πλήρως τους εαυτούς μας από τον βιότοπο που χρειάζονται», δήλωσε ο LaDeau.

Παρόλα αυτά, υπάρχουν τρόποι για να μειωθεί ο κίνδυνος ασθενειών που μεταδίδονται από κουνούπια. Ακόμη και μικρές αναβαθμίσεις των υποδομών μπορούν να κάνουν μεγάλη διαφορά, σημείωσε ο LaDeau. Για παράδειγμα, οι σήτες παραθύρων μπορούν να βοηθήσουν να κρατηθούν τα κουνούπια έξω από τα σπίτια και τα υδραυλικά μπορούν να κρατήσουν το νερό σφραγισμένο, ώστε να μην βρίσκεται σε ανοιχτές πισίνες.

Αυτές οι ανέσεις είναι μέρος του λόγου για τον οποίο η ελονοσία δεν είναι ευρέως διαδεδομένη σε πολλά μέρη του κόσμου με καλύτερες υποδομές, είπε. Και σε περιοχές χωρίς αυτά τα καταλύματα, οι κουνουπιέρες μπορούν να βοηθήσουν να κρατηθούν τα έντομα μακριά από τα κρεβάτια των ανθρώπων.

  
Αυτές οι προφυλάξεις μπορούν επίσης να προστατεύσουν από άλλες ασθένειες που μεταδίδονται από κουνούπια, όπως ο δάγκειος πυρετός, ο οποίος σκοτώνει δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους κάθε χρόνο. Ωστόσο, οι προσπάθειες για τη δημόσια υγεία κατά των ασθενειών που μεταδίδονται από κουνούπια αντιμετωπίζουν μια δύσκολη μάχη υπό την κλιματική αλλαγή. Καθώς ο πλανήτης θερμαίνεται, αυτές οι ασθένειες θα μπορούσαν να αρχίσουν να εξαπλώνονται σε νέες περιοχές, εάν τα τοπικά περιβάλλοντα αρχίσουν να γίνονται πιο φιλόξενα για αυτά τα παθογόνα και τα κουνούπια που τα μεταφέρουν, δήλωσε στο Live Science ο Andy MacDonald, οικολόγος ασθενειών στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στη Σάντα Μπάρμπαρα.

Τα άλλα φονικά ζώα και ο... άνθρωπος

Τα κουνούπια, ωστόσο, δεν είναι τα μόνα εξαιρετικά θανατηφόρα ζώα στον πλανήτη μας. Τα φίδια σκοτώνουν μεταξύ 81.000 και 138.000 ανθρώπους κάθε χρόνο, σύμφωνα με τον ΠΟΥ, γεγονός που τα καθιστά ένα από τα πιο θανατηφόρα ζώα για τον άνθρωπο. Και η λύσσα, μια ασθένεια που μεταδίδεται από δάγκωμα με μολυσμένο θηλαστικό (συχνά σκύλος), σκοτώνει περίπου 59.000 ανθρώπους κάθε χρόνο, σύμφωνα με τον ΠΟΥ.

Άλλα ζώα, όπως τα σαλιγκάρια του γλυκού νερού και τα δολοφονικά ζωύφια, μεταδίδουν επίσης δυνητικά θανατηφόρες ασθένειες στον άνθρωπο, όπως η σχιστοσωμίαση και η νόσος του Chagas, οι οποίες σκοτώνουν χιλιάδες ανθρώπους κάθε χρόνο, σύμφωνα με τον ΠΟΥ.

Αλλά μόνο ένα ζώο συναγωνίζεται το κουνούπι στον τίτλο του πιο θανατηφόρου για τον άνθρωπο. Μια έκθεση των Ηνωμένων Εθνών εκτιμά ότι οι ανθρωποκτονίες και οι ένοπλες συγκρούσεις σκότωσαν περίπου 553.000 ανθρώπους το 2017 - καθιστώντας τον άνθρωπο ένα από τα πιο θανατηφόρα πλάσματα στη Γη.

.ethnos.

madata.gr
Κάντε Like το daypress.gr