Tα διόδια είναι υποχρεωτικά για τα περισσότερα οχήματα που χρησιμοποιούν το εθνικό οδικό δίκτυο της Ελλάδας, ωστόσο υπάρχουν συγκεκριμένες εξαιρέσεις που προβλέπονται από τη νομοθεσία και εφαρμόζονται από τις εταιρείες διαχείρισης των αυτοκινητοδρόμων.
Οι απαλλαγές αυτές αφορούν κυρίως κοινωνικά ευάλωτες ομάδες, υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης και ειδικές περιπτώσεις.
Παρακάτω παρουσιάζονται αναλυτικά οι βασικές κατηγορίες οχημάτων που δεν πληρώνουν διόδια.
1. Οχήματα ΑμεΑ (Άτομα με Αναπηρία)
Μια από τις πιο σημαντικές κατηγορίες απαλλαγής είναι τα οχήματα που ανήκουν ή εξυπηρετούν άτομα με αναπηρία. Για να ισχύσει η απαλλαγή, το όχημα πρέπει να είναι δηλωμένο και καταχωρημένο στο όνομα του ΑμεΑ ή να χρησιμοποιείται αποκλειστικά για τη μεταφορά του.
Επιπλέον, απαιτείται να υπάρχουν τα απαραίτητα πιστοποιητικά αναπηρίας και ειδική έγκριση από τον φορέα διαχείρισης του οδικού άξονα. Σε ορισμένες περιπτώσεις, πρέπει να γίνει αίτηση προεγγραφής, ώστε να εκδοθεί σχετική κάρτα ή ηλεκτρονική ταυτοποίηση.
2. Οχήματα Άμεσης Ανάγκης και δημόσιων υπηρεσιών
Τα οχήματα που ανήκουν σε φορείς άμεσης επέμβασης και έκτακτης ανάγκης δεν πληρώνουν διόδια, καθώς η αποστολή τους είναι ζωτικής σημασίας. Στην κατηγορία αυτή περιλαμβάνονται:
Ασθενοφόρα του ΕΚΑΒ
Πυροσβεστικά οχήματα
Αστυνομικά περιπολικά
Οχήματα Πολιτικής Προστασίας
Οχήματα των Ενόπλων Δυνάμεων
Η απαλλαγή ισχύει για κάθε τύπο αποστολής, είτε πρόκειται για περιστατικά έκτακτης ανάγκης είτε για μετακινήσεις υπηρεσιακής φύσης. Επίσης, σε πολλές περιπτώσεις, οχήματα οδικής βοήθειας εντάσσονται στις εξαιρέσεις, αρκεί να φέρουν τα διακριτικά τους και να βρίσκονται σε αποστολή.
3. Οχήματα κρατικών και διπλωματικών αρχών
Εξαιρούνται επίσης τα κρατικά οχήματα με ειδικές πινακίδες (π.χ. Υπουργείων, Βουλής, Εθνικής Άμυνας) καθώς και διπλωματικά οχήματα που φέρουν τις αντίστοιχες πινακίδες (CD – Corps Diplomatique).
Οι εξαιρέσεις αυτές βασίζονται σε διεθνείς συμβάσεις και κανονισμούς που αναγνωρίζονται από το κράτος και τις διαχειρίστριες εταιρείες.
4. Κάτοικοι περιοχών κοντά σε σταθμούς διοδίων
Σε αρκετούς αυτοκινητοδρόμους προβλέπονται ειδικά προγράμματα απαλλαγής ή εκπτώσεων για μόνιμους κατοίκους των γύρω περιοχών.
Για παράδειγμα, αν κάποιος μένει σε χωριό που βρίσκεται πολύ κοντά σε σταθμό διοδίων, μπορεί να αποκτήσει ειδική κάρτα που του επιτρέπει δωρεάν ή μειωμένης χρέωσης διελεύσεις.
Αυτή η πρακτική εφαρμόζεται σε δρόμους όπως η Ολυμπία Οδός, η Ιόνια Οδός, η Εγνατία Οδός και άλλοι.
Για να ισχύσει η απαλλαγή, ο κάτοικος πρέπει να προσκομίσει βεβαίωση μονίμου κατοικίας, ταυτότητα, άδεια κυκλοφορίας και να καταχωρήσει το όχημά του στο σύστημα της διαχειρίστριας εταιρείας.
5. Ειδικά προγράμματα και ηλεκτρονικές κάρτες
Ορισμένοι αυτοκινητόδρομοι προσφέρουν προγράμματα προπληρωμής (π.χ. e-pass, Fast Pass, Olympia Pass), τα οποία παρέχουν εκπτώσεις ή δωρεάν διελεύσεις με βάση τη συχνότητα χρήσης.
Αν και αυτά δεν αποτελούν εξαίρεση με την αυστηρή έννοια, βοηθούν σημαντικά όσους ταξιδεύουν συχνά και επιθυμούν να μειώσουν το κόστος.
Χρήσιμες Επισημάνσεις
Οι απαλλαγές δεν είναι ίδιες για όλους τους αυτοκινητοδρόμους. Κάθε εταιρεία διαχείρισης (π.χ. Αττική Οδός, Εγνατία Οδός, ΓΕΦΥΡΑ Α.Ε., Νέα Οδός κλπ) εφαρμόζει τους δικούς της όρους και προϋποθέσεις.
Πολλές απαλλαγές ισχύουν μόνο κατόπιν αίτησης και έγκρισης.
Σε περιπτώσεις κατάχρησης ή ψευδούς δηλώσεων, επιβάλλονται πρόστιμα και αναστολή των προνομίων.
Η απαλλαγή από την πληρωμή διοδίων αφορά ορισμένες ειδικές περιπτώσεις και εφαρμόζεται στοχευμένα για την εξυπηρέτηση κοινωνικών και δημόσιων αναγκών.
Αν ανήκεις σε κάποια από τις παραπάνω κατηγορίες, αξίζει να απευθυνθείς στη διαχειρίστρια εταιρεία του δρόμου που χρησιμοποιείς για να ενημερωθείς για τα δικαιολογητικά και τη διαδικασία. Η σωστή πληροφόρηση μπορεί να οδηγήσει σε σημαντική οικονομική ελάφρυνση για τις μετακινήσεις σου.
Πηγή: e-howto.gr