Μια κολοσσιαία αστρική έκρηξη, ικανή να «γδύσει» την ατμόσφαιρα οποιουδήποτε πλανήτη βρεθεί κοντά της, εντόπισαν για πρώτη φορά αστρονόμοι σε άστρο εκτός του ηλιακού μας συστήματος. Τα ευρήματα δημοσιεύτηκαν στο Nature και θεωρούνται ορόσημο στην κατανόηση της δραστηριότητας των άστρων και των κινδύνων που αντιμετωπίζουν οι εξωπλανήτες.
Έκρηξη 10.000 έως 100.000 φορές ισχυρότερη από του Ήλιου
Η αστρική καταιγίδα προήλθε από το άστρο StKM 1-1262, έναν ερυθρό νάνο σε απόσταση περίπου 130 ετών φωτός από τη Γη.
Οι αστρονόμοι εκτιμούν ότι επρόκειτο για μια τεράστια στεμματική εκπομπή μάζας (CME) – ένα κύμα πλάσματος και μαγνητικών πεδίων που εκτινάχθηκε από την εξωτερική ατμόσφαιρα του άστρου.
Η ταχύτητα της έκρηξης έφτασε τα 2.400 χιλιόμετρα το δευτερόλεπτο, ένα νούμερο που σπάνια καταγράφεται ακόμη και στον Ήλιο.
Όπως είπε ο ερευνητής Cyril Tasse,
«Η έκρηξη αυτή ήταν 10 έως 100 χιλιάδες φορές ισχυρότερη από την ισχυρότερη CME που μπορεί να παράγει ο Ήλιος».
Μια τέτοια καταιγίδα, αν στόχευε έναν κοντινό πλανήτη, θα μπορούσε να καταστρέψει πλήρως την ατμόσφαιρά του.
Τι σημαίνει για την κατοικησιμότητα εξωπλανητών
Οι ερυθροί νάνοι, όπως το StKM 1-1262, έχουν ιδιαίτερα ισχυρά μαγνητικά πεδία – στην προκειμένη περίπτωση 300 φορές ισχυρότερα από του Ήλιου – και περιστρέφονται πολύ πιο γρήγορα. Παρότι είναι ψυχρότερα και ασθενέστερα σε φωτεινότητα, φιλοξενούν συχνά πλανήτες πολύ κοντά τους, μέσα σε μικροσκοπικές «ζώνες κατοικησιμότητας».
Η στενότητα αυτών των τροχιών σημαίνει ότι οι πλανήτες εκτίθενται συνεχώς στη βίαιη δραστηριότητα του άστρου.
Ο επικεφαλής της μελέτης, Joe Callingham, εξηγεί:
«Αν ένας πλανήτης βρισκόταν στην κατάλληλη απόσταση για υγρό νερό, το μαγνητικό του πεδίο δεν θα άντεχε μια τόσο ισχυρή CME. Η ατμόσφαιρά του θα εξαφανιζόταν, μετατρέποντάς τον σε έναν άγονο βράχο – όπως ο Άρης».
Δεν είναι ακόμη γνωστό αν γύρω από το StKM 1-1262 υπάρχουν πλανήτες, όμως στατιστικά σχεδόν κάθε ερυθρός νάνος φιλοξενεί τουλάχιστον έναν.
Το επόμενο βήμα των επιστημόνων
Οι αστρονόμοι θέλουν τώρα να κατανοήσουν:
πώς ένα τόσο μικρό άστρο μπορεί να απελευθερώνει τόσο τεράστια ενέργεια,
πόσο συχνά συμβαίνουν τέτοια γεγονότα,
και πώς επηρεάζουν τους πιθανούς εξωπλανήτες γύρω του.
Οι απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα είναι κρίσιμες για τον εντοπισμό κόσμων που θα μπορούσαν πραγματικά να φιλοξενήσουν ζωή.
Η ανακάλυψη ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο στην αστροφυσική, δείχνοντας ότι οι «ήρεμοι» ερυθροί νάνοι μπορεί να είναι πολύ πιο επικίνδυνοι απ’ όσο πιστεύαμε.
Διαβάστε ακόμα: Στρες ή άγχος; Δες τη βασική διαφορά που μπορεί να προστατεύσει την ψυχική μας υγεία