Η 1η Δεκεμβρίου, Παγκόσμια Ημέρα κατά του HIV/AIDS, αποτελεί εδώ και 37 χρόνια μια σημαντική υπενθύμιση για την ανάγκη ενημέρωσης, πρόληψης και υποστήριξης των ανθρώπων που ζουν με τον ιό. Παρά την πρόοδο της Ιατρικής, οι παρανοήσεις γύρω από τον HIV παραμένουν πολλές — τόσο σε παγκόσμιο επίπεδο όσο και στην Ελλάδα.
Για την πραγματική εικόνα της επιδημίας, αλλά και για τα πιο συχνά λάθη που εξακολουθεί να κάνει ο κόσμος, μίλησε στο JennyGr ο Γιώργος Κεράτσας, υπεύθυνος επικοινωνίας της Θετικής Φωνής, του συλλόγου οροθετικών Ελλάδας.
Η παγκόσμια εικόνα: Πρόοδος, αλλά όχι τέλος της επιδημίας
Ο κ. Κεράτσας σημειώνει ότι το 2025 βρίσκει τον πλανήτη σε μια περίοδο διπλής πραγματικότητας:
Από τη μία πλευρά τα καλά νέα:
Η σύγχρονη αντιρετροϊκή θεραπεία ελέγχει πλήρως τον ιό.
Τα άτομα που λαμβάνουν σταθερά την αγωγή τους έχουν μη ανιχνεύσιμο ιικό φορτίο.
Ένα άτομο με μη ανιχνεύσιμο φορτίο δεν μεταδίδει τον HIV, ακόμη και χωρίς προφυλακτικό (U=U – Undetectable = Untransmittable).
Νέα μέσα πρόληψης (όπως το PrEP) προσφέρουν σημαντική προστασία.
Από την άλλη τα ανησυχητικά δεδομένα:
Πάνω από 1 εκατομμύριο νέες διαγνώσεις καταγράφηκαν διεθνώς το 2024.
Η επιδημία δεν έχει τερματιστεί και η παγκόσμια κοινότητα έχει ακόμη δρόμο.
Η κατάσταση στην Ελλάδα το 2025
Στη χώρα μας καταγράφηκαν 650 νέες διαγνώσεις HIV το 2024, αριθμός αισθητά μειωμένος σε σχέση με προηγούμενες χρονιές.
Τα πρώτα στοιχεία για το 2025 δείχνουν παρόμοια εικόνα, γεγονός που, όπως τονίζει ο κ. Κεράτσας, αποτελεί «θετική εξέλιξη αλλά όχι βήμα προς τον μηδενισμό των νέων λοιμώξεων». Η επιδημιολογική επιτήρηση παραμένει κρίσιμη, όπως και η πρόσβαση σε πρόληψη, διάγνωση και θεραπεία.
Οι πιο συχνές παρανοήσεις γύρω από τον HIV
Παρά την ενημέρωση των τελευταίων δεκαετιών, πολλοί εξακολουθούν να πιστεύουν μύθους, κάτι που συμβάλλει στη δημιουργία στιγματισμού.
1. «Ο HIV αφορά μόνο συγκεκριμένες ομάδες»
Ένα από τα πιο διαδεδομένα λάθη είναι ότι ο HIV αφορά μόνο άνδρες που έχουν σεξουαλικές σχέσεις με άνδρες ή άτομα που κάνουν χρήση ουσιών.
Ο κ. Κεράτσας εξηγεί:
«Ο HIV δεν αφορά ταυτότητα. Αφορά συμπεριφορές».
2. Παρανοήσεις σχετικά με τη μετάδοση
Σύμφωνα με έρευνα του 2021, μεγάλο ποσοστό του κοινού πιστεύει ακόμα ότι ο ιός μεταδίδεται μέσω:
αγκαλιάς
φιλιού
χειραψίας
τσιμπήματος κουνουπιού
Τίποτα από αυτά δεν ισχύει.
3. «Όποιος έχει τον ιό μπορεί εύκολα να τον μεταδώσει»
Με τη σύγχρονη θεραπεία, ένα άτομο που λαμβάνει την αγωγή του σωστά δεν μεταδίδει τον HIV. Αυτή είναι μία από τις σημαντικότερες ανατροπές που έφερε η επιστήμη τα τελευταία χρόνια.
4. «Μια οροθετική γυναίκα θα μεταδώσει τον ιό στο παιδί της»
Σήμερα, με σωστή ιατρική παρακολούθηση και αγωγή, μια γυναίκα που ζει με HIV μπορεί να αποκτήσει παιδί χωρίς να του μεταδώσει τον ιό.
Η ανάγκη για ενημέρωση και μείωση του στίγματος
Η Θετική Φωνή, που ιδρύθηκε το 2009, συνεχίζει να παίζει σημαντικό ρόλο στην ενημέρωση του κοινού, στη διεκδίκηση δικαιωμάτων των οροθετικών ατόμων και στην αντιμετώπιση της διασποράς του ιού στη χώρα.
Όπως τονίζει ο κ. Κεράτσας, «η γνώση είναι το πιο ισχυρό εργαλείο στην πρόληψη του HIV — αλλά και στην καταπολέμηση του στίγματος που εξακολουθεί να συνοδεύει τα άτομα που ζουν με τον ιό».
Διαβάστε ακόμα: Νυκτουρία: Γιατί ξυπνάς τη νύχτα για τουαλέτα – Πότε πρέπει να ανησυχήσεις