Μετά από δύο χρόνια αιματηρού πολέμου που κόστισε τη ζωή σε περισσότερους από 67.000 Παλαιστίνιους, Ισραήλ και Χαμάς ανακοίνωσαν την πρώτη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός, σηματοδοτώντας την έναρξη του ειρηνευτικού σχεδίου του Ντόναλντ Τραμπ.
Η ιστορική αυτή εξέλιξη, που επετεύχθη ύστερα από παρασκηνιακές διαπραγματεύσεις στο Κάιρο, προβλέπει την απελευθέρωση ομήρων και την αποχώρηση ισραηλινών δυνάμεων από τη Γάζα σε προκαθορισμένη γραμμή. Παρότι χαρακτηρίζεται ως «συμφωνία-ορόσημο», οι αστερίσκοι γύρω από την εφαρμογή της παραμένουν πολλοί.
Τραμπ: «Είμαι πολύ υπερήφανος»
Ο Αμερικανός πρόεδρος ανακοίνωσε μέσω Truth Social ότι και οι δύο πλευρές υπέγραψαν την πρώτη φάση του σχεδίου:
«Όλοι οι όμηροι θα απελευθερωθούν σύντομα και το Ισραήλ θα αποσύρει τα στρατεύματά του. Πρόκειται για τα πρώτα βήματα προς μια σταθερή και αιώνια ειρήνη».
Αναλυτές στις ΗΠΑ εκτιμούν ότι πρόκειται για μια μεγάλη διπλωματική επιτυχία για τον Τραμπ, ο οποίος επιχειρεί να παρουσιάσει απτά αποτελέσματα στην εξωτερική του πολιτική, λίγους μήνες πριν τις προεδρικές εκλογές.
Νετανιάχου: «Εθνική και ηθική νίκη»
Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου, δήλωσε ότι η συμφωνία θα εγκριθεί από το υπουργικό συμβούλιο και χαρακτήρισε την εξέλιξη «διπλωματική επιτυχία»:
«Με την έγκριση της πρώτης φάσης, όλοι οι όμηροί μας θα επιστρέψουν στα σπίτια τους. Είναι μια εθνική και ηθική νίκη για το Ισραήλ».
Σύμφωνα με την ισραηλινή κυβέρνηση, ο Νετανιάχου είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Τραμπ, όπου αλληλοσυγχαρήθηκαν για την επίτευξη της συμφωνίας, ενώ ο Ισραηλινός ηγέτης προσκάλεσε τον Τραμπ να μιλήσει στο Κοινοβούλιο του Ισραήλ.
Η θέση της Χαμάς
Από την πλευρά της, η Χαμάς επιβεβαίωσε ότι η συμφωνία προβλέπει παύση του πολέμου, αποχώρηση των ισραηλινών δυνάμεων και ανταλλαγή ομήρων με Παλαιστίνιους κρατούμενους.
«Οι θυσίες του λαού μας δεν θα πάνε χαμένες. Θα παραμείνουμε πιστοί στα εθνικά μας δικαιώματα μέχρι την πλήρη ανεξαρτησία και αυτοδιάθεση», ανέφερε η οργάνωση.
Πηγές της Χαμάς δήλωσαν ότι οι όμηροι θα παραδοθούν εντός 72 ωρών από την έγκριση της συμφωνίας, ενώ για τους νεκρούς ομήρους θα χρειαστεί περισσότερος χρόνος για την ανάκτηση των σορών.
Η Γάζα παραμένει επικίνδυνη
Παρά τη συμφωνία, το βόρειο τμήμα της Γάζας εξακολουθεί να θεωρείται «ζώνη μάχης». Ο ισραηλινός στρατός κάλεσε τους κατοίκους να μην επιστρέψουν στα σπίτια τους, ενώ ανθρωπιστικές οργανώσεις προειδοποιούν για ανεπαρκή πρόσβαση σε τρόφιμα και ιατρικό εξοπλισμό.
Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες ζήτησε πλήρη εφαρμογή της εκεχειρίας:
«Η οδύνη πρέπει να τελειώσει. Η ανθρωπιστική βοήθεια πρέπει να περάσει στη Γάζα χωρίς καθυστερήσεις».
Ανάσα ελπίδας αλλά και σκεπτικισμός
Στη Γάζα και το Ισραήλ σημειώθηκαν εκδηλώσεις χαράς μετά την ανακοίνωση. Κάτοικοι της Χαν Γιουνίς μίλησαν για «θεόσταλτη ημέρα ανακούφισης», ενώ στο Τελ Αβίβ οικογένειες ομήρων ευχαρίστησαν τον Τραμπ, φωνάζοντας «Νόμπελ για τον Τραμπ» στην Πλατεία των Ομήρων.
Ωστόσο, πολιτικοί αναλυτές επισημαίνουν πως το δύσκολο κομμάτι αρχίζει τώρα. Παραμένουν άλυτα ζητήματα όπως η μεταπολεμική διοίκηση της Γάζας, ο ρόλος της Χαμάς και το αν το σχέδιο μπορεί να οδηγήσει πραγματικά στη δημιουργία παλαιστινιακού κράτους.
Το επόμενο βήμα
Η δεύτερη φάση του σχεδίου προβλέπει τη δημιουργία διεθνούς φορέα διαχείρισης της Γάζας, υπό την επίβλεψη του Τραμπ και με τη συμμετοχή του Τόνι Μπλερ, πρώην πρωθυπουργού του Ηνωμένου Βασιλείου.
Οι αραβικές χώρες που στηρίζουν το σχέδιο επιμένουν ότι ο τελικός στόχος πρέπει να είναι η ανεξαρτησία της Παλαιστίνης, κάτι που ο Νετανιάχου έχει ήδη απορρίψει.
Με πληροφορίες από Reuters και Associated Press
Διαβάστε ακόμα: Εγκρίθηκε ο «Νόμος της Ιρίνα» στη Βόρεια Καρολίνα: Επανέρχεται το εκτελεστικό απόσπασμα για δολοφόνους