Εργασιακή ανασφάλεια, χαμηλοί μισθοί, δυσκολία αυτονόμησης και αυξημένα επίπεδα άγχους συνθέτουν την πραγματικότητα της Generation Z στην Ελλάδα. Η νέα πανελλαδική έρευνα «Νέοι και Εργασία 2025», που πραγματοποιήθηκε από το Ινστιτούτο Εργασίας της ΓΣΕΕ σε συνεργασία με την ALCO, αποτυπώνει με ακρίβεια τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι νέοι ηλικίας 18 έως 27 ετών — και τα συμπεράσματα είναι αποκαλυπτικά.
Η πιο μορφωμένη γενιά, σε μια αγορά εργασίας που δεν τους χωρά
Σύμφωνα με τα ευρήματα, η Generation Z διαθέτει υψηλό μορφωτικό επίπεδο και ισχυρές ψηφιακές δεξιότητες. Παρ’ όλα αυτά, εισέρχεται σε μια αγορά εργασίας που δεν μπορεί να αξιοποιήσει το ανθρώπινο αυτό κεφάλαιο. Οι νέοι βρίσκονται αντιμέτωποι με χαμηλούς μισθούς, επισφαλείς μορφές απασχόλησης και περιορισμένες δυνατότητες εξέλιξης.
Χαρακτηριστικό είναι ότι σχεδόν 1 στους 2 δηλώνει έτοιμος να φύγει στο εξωτερικό, ενώ η αίσθηση ότι «το μέλλον δεν χτίζεται εύκολα στην Ελλάδα» κυριαρχεί.
Όσο πιο μορφωμένος, τόσο πιο πιθανό να φύγει
Τα ποσοστά αναδεικνύουν μια κρίσιμη τάση:
46% των νέων με μεταπτυχιακό ή διδακτορικό δηλώνουν πρόθυμοι να εργαστούν στο εξωτερικό.
Επιπλέον 20% δεν αποκλείουν αυτή την επιλογή.
Στους αποφοίτους επαγγελματικής εκπαίδευσης η πρόθεση μετανάστευσης ανεβαίνει στο 56%.
Μοναδική ομάδα που δείχνει μεγαλύτερη διάθεση παραμονής στη χώρα είναι οι απόφοιτοι δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, με 46% να δηλώνουν ότι δεν επιθυμούν εργασία εκτός Ελλάδας.
Ακριβή ζωή, χαμηλοί μισθοί και διαρκής οικονομική εξάρτηση
Η οικονομική αυτονομία για τους νέους παραμένει ζητούμενο:
Μόνο 20% ζουν μόνοι τους.
Σχεδόν οι μισοί μένουν ακόμη με τους γονείς τους, ποσοστό που φτάνει το 65% για όσους εργάζονται με μερική απασχόληση.
Το 70% δηλώνει ότι το εισόδημά του δεν επαρκεί ούτε για τα βασικά.
Το 62% στηρίζεται οικονομικά από την οικογένειά του.
Η γενικότερη εικόνα της οικονομικής πραγματικότητας είναι αποκαρδιωτική:
Η ανεργία των νέων παραμένει υψηλή, στο 18% – 19%.
Η απασχόληση κάτω των 29 ετών ανέρχεται μόλις στο 36,4% — όταν στην Ευρώπη εργάζεται 1 στους 2 νέους.
Από τους περίπου 846.000 νέους έως 30 ετών με δηλωμένο εισόδημα, περισσότεροι από τους μισούς κερδίζουν λιγότερα από 10.000 ευρώ τον χρόνο.
Μόνο 20.000 άτομα σε όλη τη χώρα δηλώνουν ετήσιο εισόδημα άνω των 20.000 ευρώ.
Την ίδια στιγμή, το κόστος ζωής αυξάνεται ταχύτερα από τους μισθούς: τρόφιμα, φρούτα, κρέας, ενοίκια και λογαριασμοί ρεύματος πιέζουν υπέρμετρα τα διαθέσιμα εισοδήματα, καθιστώντας την οικονομική αυτοδυναμία σχεδόν άπιαστο στόχο.
Ψυχική υγεία: Μια σιωπηλή κρίση
Η ψυχική επιβάρυνση των νέων είναι εμφανής:
Το 70% δηλώνει ότι η ψυχική υγεία αποτελεί πλέον μεγαλύτερη προτεραιότητα από την οικονομική ασφάλεια.
Το 73% θέλει η εργασία να έχει νόημα, πέρα από τον μισθό.
Μόνο το 21% νιώθει ότι έχει καλή ισορροπία επαγγελματικής και προσωπικής ζωής.
Το 53% αντιμετωπίζει καθημερινό άγχος.
Η εξουθένωση (burnout) καταγράφεται ως συχνό φαινόμενο, με πολλούς νέους να αναφέρουν ότι η πίεση, τα ωράρια και η εργασιακή αβεβαιότητα επιδεινώνουν δραστικά την ψυχική τους κατάσταση.
Θέλουν συλλογική δράση, αλλά διστάζουν να συμμετάσχουν
Παρά την απογοήτευσή τους από τους θεσμούς, οι νέοι συνεχίζουν να πιστεύουν στην αξία της συλλογικής διεκδίκησης. Ωστόσο, η συμμετοχή σε απεργίες και κινητοποιήσεις παραμένει χαμηλή. Το χάσμα ανάμεσα στην επιθυμία για αλλαγή και στην εμπιστοσύνη ότι αυτή μπορεί όντως να επιτευχθεί, αποτυπώνει την αμφιθυμία μιας γενιάς που θέλει να διεκδικήσει, αλλά νιώθει ότι οι προσπάθειές της δεν θα φέρουν ουσιαστικό αποτέλεσμα.
Διαβάστε ακόμα: Περιστέρι: Διαρρήκτες «άδειασαν» σπίτια – 64χρονος πέθανε από έμφραγμα μετά την εισβολή στο σπίτι του