Ανησυχητική αύξηση καταγράφεται τα τελευταία χρόνια στα περιστατικά καρκίνου σε άτομα κάτω των 50 ετών, μια τάση που –όπως επισημαίνουν οι ειδικοί– σχετίζεται άμεσα με τον σύγχρονο τρόπο ζωής και την έγκαιρη έκθεση σε επιβαρυντικούς παράγοντες.
Σύμφωνα με την ογκολόγο–παθολόγο Δρ. Μαρία Αυγουστίδου, οι γενιές που μεγάλωσαν μετά τη δεκαετία του ’70 βρέθηκαν από νωρίς αντιμέτωπες με ένα περιβάλλον αυξημένου κινδύνου: επεξεργασμένες τροφές, μειωμένη φυσική δραστηριότητα, παρατεταμένο στρες και καθιστική καθημερινότητα. Ο συνδυασμός αυτών των παραγόντων, όπως αναφέρει, φαίνεται να επηρεάζει βαθιά τους μηχανισμούς του οργανισμού, αυξάνοντας την πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου σε ηλικίες που μέχρι πρόσφατα θεωρούνταν «προστατευμένες».
Ποιες μορφές καρκίνου αυξάνονται περισσότερο
Η μεγαλύτερη άνοδος εντοπίζεται στους καρκίνους του πεπτικού συστήματος. Τα στοιχεία και η κλινική εμπειρία δείχνουν ότι:
- Οι καρκίνοι του παχέος εντέρου έχουν σχεδόν διπλασιαστεί σε νεότερες ηλικίες.
- Τα περιστατικά καρκίνου του ορθού εμφανίζουν ακόμη πιο απότομη αύξηση – σε ορισμένες μελέτες καταγράφονται έως και τέσσερις φορές περισσότερα κρούσματα.
- Αύξηση καταγράφεται επίσης σε καρκίνους του στομάχου, του παγκρέατος, του οισοφάγου και των χοληφόρων.
Επιπλέον, οι όγκοι που εμφανίζονται σε νεαρά άτομα τείνουν συχνά να είναι πιο επιθετικοί, καθώς παρουσιάζουν διαφορετική βιολογική συμπεριφορά σε σχέση με εκείνους που εμφανίζονται σε μεγαλύτερες ηλικίες. Αυτό σημαίνει ότι η καθυστέρηση της διάγνωσης μπορεί να έχει μεγαλύτερο κόστος.
Τα «καμπανάκια» που δεν πρέπει να αγνοούνται
Η Δρ. Αυγουστίδου επισημαίνει ότι αρκετοί νέοι αποδίδουν συμπτώματα όπως κόπωση ή πόνο στο στρες και την καθημερινή πίεση, με αποτέλεσμα να καθυστερούν να αναζητήσουν βοήθεια. Ωστόσο, συμπτώματα όπως:
- αίμα στα κόπρανα,
- επίμονος πόνος στην κοιλιά ή στη μέση,
- ανεξήγητη απώλεια βάρους,
- επίμονη κόπωση,
- νέος διαβήτης χωρίς εμφανή αιτία ή ίκτερος,
- πρέπει να οδηγούν άμεσα σε ιατρική αξιολόγηση.
Η σημασία της πρόληψης – Γιατί η κολονοσκόπηση ξεκινά πλέον από τα 45
Η διεθνής ιατρική κοινότητα, βλέποντας την αύξηση των περιστατικών, έχει ήδη μετακινήσει το όριο για την πρώτη κολονοσκόπηση στα 45 έτη, ενώ για άτομα με οικογενειακό ιστορικό ο έλεγχος θα μπορούσε να ξεκινά ακόμη νωρίτερα. Δεν αποκλείεται μάλιστα το ηλικιακό όριο να αναθεωρηθεί ξανά στο μέλλον.
Παράλληλα, η πρόληψη δεν περιορίζεται στις εξετάσεις, αλλά αποτελεί καθημερινή στάση ζωής: σωματική δραστηριότητα, περιορισμός επεξεργασμένων τροφών, έλεγχος βάρους, επαρκής ύπνος και διαχείριση του στρες μειώνουν σημαντικά τον κίνδυνο.
Ελπίδα από τις σύγχρονες θεραπείες
Παρά τη δυσάρεστη αύξηση στα περιστατικά, η πρόοδος της ογκολογίας τα τελευταία χρόνια προσφέρει αξιοσημείωτη αισιοδοξία. Στην κλινική πράξη εφαρμόζονται πλέον:
ανοσοθεραπείες,
στοχευμένες θεραπείες,
μονοκλωνικά αντισώματα,
εξατομικευμένες προσεγγίσεις με μοριακή ανάλυση των όγκων.
Ακόμη και σε προχωρημένα στάδια, η δυνατότητα ελέγχου της νόσου έχει βελτιωθεί σημαντικά, επιτρέποντας καλύτερη ποιότητα και προσδόκιμο ζωής. Ταυτόχρονα, μέσω προγραμμάτων και συνεργασιών με διεθνή κέντρα, πολλοί ασθενείς έχουν πρόσβαση σε καινοτόμα φάρμακα και κλινικές μελέτες.
Το μήνυμα των ειδικών
Ο καρκίνος σε νεότερες ηλικίες δεν αποτελεί πια εξαίρεση αλλά μια αναδυόμενη πραγματικότητα. Οι ειδικοί τονίζουν ότι το κλειδί βρίσκεται:
στην επαγρύπνηση,
στην έγκαιρη διάγνωση,
στην πρόληψη,
και στη σύγχρονη εξατομικευμένη θεραπεία.
Όπως υπογραμμίζει η Δρ. Αυγουστίδου, «η προσεκτική παρατήρηση του σώματος και η έγκαιρη αναζήτηση ιατρικής συμβουλής μπορούν να αλλάξουν καθοριστικά την έκβαση της νόσου».
Διαβάστε ακόμα: Αλήθειες για το αλκοόλ: Δες τα ποτά που είναι πιο φιλικά για τον οργανισμό