Κρασί για χαλάρωση, μπύρα για την καλή παρέα, ουίσκι στις πιο βαριές στιγμές. Μπορεί τελικά το ποτό που επιλέγουμε να λειτουργεί ως «καθρέφτης» της ψυχολογικής μας κατάστασης; Μια νέα επιστημονική μελέτη έρχεται να φωτίσει τη σύνδεση ανάμεσα στα συναισθήματά μας και τις συνήθειες κατανάλωσης αλκοόλ, προσφέροντας ενδιαφέροντα –και σε ορισμένες περιπτώσεις ανατρεπτικά– συμπεράσματα.
Η έρευνα δημοσιεύτηκε στο Journal of Economic Psychology και πραγματοποιήθηκε με τη συμμετοχή και Ελλήνων ακαδημαϊκών. Οι ερευνητές ανέλυσαν μεγάλο όγκο δεδομένων από αντιπροσωπευτικό δείγμα του πληθυσμού στην Ιταλία, εξετάζοντας πώς η διάθεση, η ηλικία, το φύλο και τα κοινωνικοδημογραφικά χαρακτηριστικά επηρεάζουν την επιλογή ανάμεσα σε κρασί, μπύρα και οινοπνευματώδη ποτά, όπως το ουίσκι.
Θετικά συναισθήματα και «ελαφρύτερα» ποτά
Ένα από τα βασικά ευρήματα της μελέτης είναι ότι το κρασί και η μπύρα συνδέονται συχνότερα με θετική ψυχολογία. Οι άνθρωποι τείνουν να τα καταναλώνουν περισσότερο όταν βρίσκονται σε καλή διάθεση, νιώθουν χαλάρωση ή ευχαρίστηση.
Ιδιαίτερα στους άνδρες, τα θετικά συναισθήματα φαίνεται να συνοδεύονται από αυξημένη κατανάλωση τόσο μπύρας όσο και κρασιού. Στις γυναίκες, το φαινόμενο αυτό εμφανίζεται με μικρότερη ένταση.
Όταν η διάθεση βαραίνει, αλλάζει και το ποτό
Αντίθετα, τα οινοπνευματώδη ποτά υψηλής περιεκτικότητας σε αλκοόλ, όπως το ουίσκι, σχετίζονται περισσότερο με αρνητικές συναισθηματικές καταστάσεις. Άγχος, απογοήτευση ή ψυχολογική πίεση αυξάνουν την πιθανότητα κατανάλωσής τους, τόσο στους άνδρες όσο και στις γυναίκες.
Οι επιστήμονες επισημαίνουν ότι αυτή η τάση είναι κοινή και στα δύο φύλα, δείχνοντας πως η επιλογή «βαρύτερου» ποτού λειτουργεί συχνά ως αντίδραση σε συναισθηματική φόρτιση.
Η ηλικία κάνει τη διαφορά
Η ηλικία αποδεικνύεται καθοριστικός παράγοντας. Οι μεγαλύτεροι σε ηλικία καταναλωτές πίνουν γενικά περισσότερο αλκοόλ, ανεξαρτήτως τύπου. Αντίθετα, οι νεότεροι και οι μεσήλικες φαίνεται να μειώνουν την κατανάλωση όλων των ειδών αλκοόλ όταν βιώνουν έντονα θετικά συναισθήματα, κάτι που δείχνει διαφορετική διαχείριση της διάθεσης.
Ποιοι πίνουν τι
Η έρευνα χαρτογραφεί και το κοινωνικό προφίλ των καταναλωτών:
Οι άνδρες υπερισχύουν στην κατανάλωση οινοπνευματωδών.
Το κρασί και η μπύρα έχουν πιο «ισορροπημένο» κοινό ως προς το φύλο.
Άτομα με χαμηλότερο επίπεδο εκπαίδευσης καταναλώνουν περισσότερο κρασί και μπύρα.
Οι ελεύθεροι και εργένηδες προτιμούν συχνότερα τα δυνατά ποτά, ενώ οι παντρεμένοι στρέφονται περισσότερο στο κρασί.
Οι εργαζόμενοι εμφανίζονται πιο πιθανό να καταναλώνουν οινοπνευματώδη, ενώ όσοι βρίσκονται εκτός εργατικού δυναμικού επιλέγουν κυρίως κρασί.
Τελικά, τι δείχνουν τα συναισθήματα;
Παρότι υπάρχουν σαφείς τάσεις, οι ερευνητές καταλήγουν ότι τα συναισθήματα δεν επηρεάζουν δραματικά διαφορετικά κάθε είδος ποτού. Η ηρεμία εμφανίζεται συχνά σε όλους τους τύπους καταναλωτών, ενώ η ευτυχία δεν φαίνεται να αυξάνει από μόνη της την κατανάλωση αλκοόλ.
Με άλλα λόγια, το ποτό που διαλέγουμε μπορεί να δίνει μικρές ενδείξεις για τη διάθεσή μας, αλλά δεν λειτουργεί ως απόλυτος «ψυχολογικός δείκτης». Το μόνο βέβαιο είναι ότι πίσω από κάθε ποτήρι κρύβεται ένα μίγμα συναισθημάτων, συνηθειών και προσωπικών επιλογών.
Το ερώτημα που μένει ανοιχτό;
Το τσίπουρο πού θα ταίριαζε σε αυτή την εξίσωση;