ΣΙΚΑΓΟ. Οι γιατροί περιγράφουν τα νέα φάρμακα για την απώλεια βάρους ως επαναστατικά. Ως φάρμακα που αλλάζουν τα δεδομένα. Σύντομα, όμως, μπορεί να τα αποκαλούν και ξεπερασμένα. Οι φαρμακευτικές εταιρείες επιδίδονται σε αγώνα δρόμου για την ανάπτυξη της επόμενης γενιάς φαρμάκων κατά της παχυσαρκίας και του διαβήτη, που ελπίζουν ότι θα είναι ακόμη πιο ισχυρά από εκείνα που κυκλοφορούν σήμερα στην αγορά.
Νομίζω ότι πολύ σύντομα θα δούμε πως το Wegovy τράβηξε την προσοχή των μέσων επειδή ήταν το πρώτο που κυκλοφόρησε στην αγορά, λέει ο Σάιμον Κορκ, λέκτορας στο Πανεπιστήμιο Anglia Ruskin της Αγγλίας, ο οποίος μελετά την παχυσαρκία. Ωστόσο, θα ξεπεραστεί γρήγορα από πολύ πιο ισχυρά φάρμακα.
Eρευνητές παρουσίασαν στοιχεία στο ετήσιο συνέδριο της Αμερικανικής Διαβητολογικής Εταιρείας για το πιο πολυαναμενόμενο από αυτά τα φάρμακα: το orforglipron, ένα χάπι που λαμβάνεται καθημερινά. Μελέτη τελικής φάσης έδειξε ότι φαίνεται να είναι εξίσου αποτελεσματικό με την εβδομαδιαία ένεση Ozempic στην πρόκληση απώλειας βάρους και στη μείωση του σακχάρου στο αίμα. Είναι μόνο ένα από τα πάνω από δώδεκα πειραματικά φάρμακα για τα οποία οι ερευνητές θα παρουσιάσουν δεδομένα.
Ορισμένα βρίσκονται ακόμη σε πρώιμο στάδιο δοκιμών, ενώ άλλα μπορεί να κυκλοφορήσουν στην αγορά ήδη από το επόμενο έτος. Ανάμεσά τους περιλαμβάνονται φάρμακα που μπορεί να επιφέρουν μεγαλύτερη απώλεια βάρους από το 15% έως 20% του σωματικού βάρους που επιτυγχάνεται με τα ήδη διαθέσιμα σκευάσματα. Επιπλέον, ενδέχεται να είναι ευκολότερα στη χορήγηση απ’ ό,τι οι εβδομαδιαίες ενέσεις και να βοηθούν τους ασθενείς να χάσουν βάρος χωρίς σημαντική απώλεια μυϊκής μάζας. Ο εντεινόμενος ανταγωνισμός –και, στην περίπτωση των χαπιών, το χαμηλότερο κόστος παραγωγής– μπορεί επίσης να σημαίνει ότι, τελικά, οι ασθενείς θα πληρώνουν λιγότερα. «Πολλοί λένε: “Α, έχουμε το Ozempic, όλα είναι καλά τώρα”», λέει η Μέγκαν Καπότσι, επίκουρη καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον. «Αλλά πιστεύω ότι υπάρχουν ακόμη πολλά περιθώρια βελτίωσης».
Ενας στους οκτώ
Σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις, ένας στους οκτώ ενηλίκους στις ΗΠΑ έχει ήδη λάβει φάρμακα όπως το Wegovy ή το Zepbound. Ωστόσο, οι ερευνητές εκτιμούν ότι πολύ περισσότεροι άνθρωποι θα ξεκινούσαν θεραπεία με φάρμακα απώλειας βάρους αν αυτά δεν απαιτούσαν εβδομαδιαίες ενέσεις. Γι’ αυτό οι γιατροί και οι επενδυτές δείχνουν τόσο ενθουσιασμό για το orforglipron. Οπως το Ozempic και άλλα διαθέσιμα φάρμακα, το orforglipron μιμείται μια ορμόνη που ρυθμίζει το σάκχαρο του αίματος και καταστέλλει την όρεξη. Οι ερευνητές που παρακολούθησαν πάνω από 500 ασθενείς με διαβήτη τύπου 2 ανέφεραν ότι όσοι έλαβαν τη μεγαλύτερη δόση έχασαν κατά μέσον όρο περίπου 7 κιλά μέσα σε εννέα μήνες. Περίπου τα δύο τρίτα όσων έλαβαν το φάρμακο παρουσίασαν επίσης μείωση του σακχάρου σε φυσιολογικά επίπεδα.
Αν το φάρμακο χρησιμοποιηθεί ευρύτερα σε άτομα με παχυσαρκία και όχι μόνο σε άτομα με διαβήτη, όσοι έχουν υψηλότερο σωματικό βάρος ενδέχεται να παρουσιάσουν ακόμη μεγαλύτερη απώλεια βάρους, καθώς τα άτομα με διαβήτη από μόνα τους τείνουν να χάνουν λιγότερα κιλά με αυτού του είδους τα φάρμακα, λέει ο δρ Σκοτ Χέιγκαν, επίκουρος καθηγητής Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον. Η φαρμακευτική εταιρεία Eli Lilly, που παράγει το orforglipron, θα δημοσιεύσει τα αποτελέσματα επιπλέον μελετών σε άτομα με παχυσαρκία αργότερα φέτος. Η εταιρεία σκοπεύει να ζητήσει πρώτα την έγκριση του φαρμάκου ως θεραπεία για την παχυσαρκία και στη συνέχεια για τον διαβήτη τύπου 2. Το φάρμακο θα μπορούσε να είναι διαθέσιμο ήδη από το επόμενο έτος.
Τα περισσότερα είναι χάπια, άρα ευκολότερα στη χορήγηση απ’ ό,τι οι εβδομαδιαίες ενέσεις, και πιθανόν θα κοστίζουν λιγότερο λόγω φθηνότερης παραγωγής.
Η εταιρεία δεν έχει ανακοινώσει την τιμή του, αλλά γενικά η μαζική παραγωγή χαπιών είναι πιο οικονομική από την παραγωγή ενέσιμων φαρμάκων. Αν η τιμή του είναι σημαντικά χαμηλότερη από εκείνη των φαρμάκων που κυκλοφορούν σήμερα –τα οποία μπορεί να κοστίζουν εκατοντάδες δολάρια ή να φτάνουν και τα 1.000 δολάρια τον μήνα–, περισσότεροι ασθενείς θα μπορούν να αντέξουν οικονομικά τη θεραπεία. Και μπορεί να το καλύπτουν και περισσότερες ασφαλιστικές.
Ορισμένα από τα νέα φάρμακα που βρίσκονται σε στάδιο ανάπτυξης στοχεύουν επίσης στην αντιμετώπιση μιας επίμονης παρενέργειας των υφιστάμενων θεραπειών: οι ασθενείς που χάνουν λίπος συχνά χάνουν και μυϊκή μάζα. Αυτό μπορεί να είναι ιδιαίτερα επικίνδυνο για τους ηλικιωμένους, καθώς αυξάνει τον κίνδυνο πτώσεων και μπορεί να επιδεινώσει την οστεοπόρωση.
Eνα πειραματικό φάρμακο συνδυάζει τη δραστική ουσία του Ozempic με μια ένωση που μπλοκάρει τους υποδοχείς που ρυθμίζουν τους σκελετικούς μυς και τη λιπώδη μάζα. Αρκετά άλλα φάρμακα μιμούνται την ορμόνη αμυλίνη, η οποία έχει αποδειχθεί, σε μελέτες σε τρωκτικά, ότι συμβάλλει στη διατήρηση μέρους του άπαχου μυϊκού ιστού – αν και απαιτούνται περισσότερα δεδομένα από μελέτες σε ανθρώπους. Ορισμένοι ερευνητές παραμένουν επιφυλακτικοί για το κατά πόσον οποιοδήποτε φάρμακο μπορεί να επιφέρει σημαντική απώλεια βάρους χωρίς να συνοδεύεται τουλάχιστον από κάποια απώλεια μυϊκής μάζας.
Η αβεβαιότητα
Αν και η νέα γενιά φαρμάκων μπορεί να προσφέρει μεγαλύτερη ευκολία ή να βοηθάει στη διατήρηση της μυϊκής μάζας, δεν είναι ακόμη βέβαιο αν θα επιφέρει σημαντικά μεγαλύτερη απώλεια βάρους. Ωστόσο, ορισμένα φάρμακα που βρίσκονται σε πρώιμο στάδιο ανάπτυξης δείχνουν πιο ελπιδοφόρα – όπως η ρετατρουτίδη, μια εβδομαδιαία ένεση που ξεπέρασε τα αποτελέσματα του Zepbound στις αρχικές δοκιμές. Oμως, απέχει ακόμη πολύ από το ενδεχόμενο έγκρισης. Ακόμη κι αν κάποια από τα νέα φάρμακα που πρόκειται να κυκλοφορήσουν προσφέρουν απλώς αντίστοιχη ή σχεδόν αντίστοιχη απώλεια βάρους, η κυκλοφορία τους θα μπορούσε να έχει σημαντικό αντίκτυπο για διάφορους λόγους. Ο κυριότερος είναι ότι ένα φθηνότερο ή πιο εύχρηστο σκεύασμα θα μπορούσε να βοηθήσει περισσότερους ανθρώπους να παραμείνουν στη φαρμακευτική αγωγή για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
Τα φάρμακα για την απώλεια βάρους προορίζονται για μακροχρόνια χρήση –συχνά για το υπόλοιπο της ζωής του ασθενούς–, καθώς η διακοπή της αγωγής συνοδεύεται συνήθως από επαναπρόσληψη του βάρους. Ωστόσο, σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις, περισσότεροι από τους μισούς ασθενείς διακόπτουν τη θεραπεία μέσα στον πρώτο χρόνο. Αυτές οι διακοπές εξηγούν γιατί, στην πράξη, η απώλεια βάρους είναι μικρότερη σε σχέση με τα αποτελέσματα των αυστηρά ελεγχόμενων κλινικών δοκιμών.
Πολλά από τα φάρμακα που βρίσκονται σε φάση ανάπτυξης δρουν και λίγο διαφορετικά από αυτά που κυκλοφορούν σήμερα στην αγορά. Αυτό, λέει ο δρ Χέιγκαν, μπορεί να σημαίνει ότι ορισμένα άτομα θα ανταποκρίνονται καλύτερα σε αυτά. Σύμφωνα με κάποιες εκτιμήσεις, περίπου το 15% των ανθρώπων δεν παρουσιάζει σημαντική απώλεια βάρους με τα φάρμακα που διατίθενται σήμερα
kathimerini