Η έφηβη που «ταξιδεύει στον χρόνο» μέσα από τις αναμνήσεις της – Το σπάνιο σύνδρομο της υπερθυμησίας
Μπορείς να θυμηθείς τι ακριβώς έκανες στις 6 Ιουλίου 2002; Για τους περισσότερους η απάντηση είναι «όχι». Όμως για μια έφηβη με το σπάνιο σύνδρομο της υπερθυμησίας, η ανάκληση κάθε στιγμής της ζωής της είναι υπόθεση… δευτερολέπτων.
Όταν η μνήμη δεν ξεχνά
Η TL, όπως την αποκαλούν οι επιστήμονες για λόγους ανωνυμίας, έχει τη δυνατότητα να θυμάται με τρομακτική λεπτομέρεια γεγονότα της προσωπικής της ζωής. Πρόκειται για μια σπάνια διαταραχή, γνωστή ως υπερθυμησία ή HSAM (Highly Superior Autobiographical Memory), που μέχρι σήμερα έχει καταγραφεί σε λιγότερα από 100 άτομα παγκοσμίως.
Το «λευκό δωμάτιο» του μυαλού της
Η TL περιγράφει ότι οι αναμνήσεις της αποθηκεύονται σε ένα νοερό «λευκό δωμάτιο», σαν βιβλιοθήκη, όπου κάθε στιγμή της ζωής της είναι τακτοποιημένη με ετικέτες και λεπτομέρειες. Όταν αναζητά μια συγκεκριμένη ανάμνηση, «τραβάει» το κατάλληλο ράφι και την ξαναζεί με ένταση – ακόμη και τα συναισθήματα της στιγμής επιστρέφουν σαν να συμβαίνουν τώρα.
Για να αντιμετωπίζει τις δύσκολες στιγμές, η ίδια έχει δημιουργήσει και άλλα «νοητικά δωμάτια» – από μια παγωμένη αίθουσα που τη βοηθά να ηρεμεί όταν θυμώνει, μέχρι ένα δωμάτιο γεμάτο στρατιώτες, σύμβολο των ενοχών της για τον πατέρα της που έλειπε λόγω στρατιωτικής καριέρας.
Η αποκάλυψη και η δυσπιστία
Από την ηλικία των οκτώ ετών, η TL μοιράστηκε με φίλους την ικανότητά της, όμως κανείς δεν την πίστεψε. Χρειάστηκε να φτάσει 16 χρονών για να μιλήσει στην οικογένειά της, και μόλις στα 17 αποφάσισε να αποκαλύψει την ιστορία της δημόσια.
Η επιστήμη μπροστά σε ερωτήματα
Η νευροψυχολόγος Valentina La Corte, από το Πανεπιστήμιο Cité στο Παρίσι, που μελέτησε την περίπτωσή της, εξηγεί:
«Οι αναμνήσεις σε άτομα με υπερθυμησία είναι προσεκτικά σημαδεμένες ανά ημερομηνία. Ορισμένοι μπορούν να περιγράψουν λεπτομερώς τι έκαναν πριν από 20 χρόνια, και να ξαναζήσουν τη στιγμή με απόλυτη καθαρότητα».
Παρά την εντυπωσιακή ικανότητα, οι ειδικοί τονίζουν ότι η υπερθυμησία μπορεί να γίνει και βάρος, αφού οι δυσάρεστες αναμνήσεις δεν ξεθωριάζουν ποτέ. Η ίδια η TL τις αποθηκεύει σε «σεντούκι» μέσα στο νοερό της δωμάτιο, ώστε να μην την πλημμυρίζουν συνεχώς.
Το μέλλον της έρευνας
Η υπόθεση της TL ανοίγει νέους δρόμους για την κατανόηση του τρόπου με τον οποίο ο εγκέφαλος κωδικοποιεί, αποθηκεύει και ανακαλεί τις μνήμες. Όμως τα ερωτήματα παραμένουν:
Μπορούν τα άτομα με υπερθυμησία να μάθουν να ελέγχουν τις αναμνήσεις τους;
Επηρεάζει η ηλικία την ένταση της ικανότητάς τους;
Και κυρίως: τι σημαίνει αυτό για την κατανόηση της ίδιας της ανθρώπινης ταυτότητας;
Όπως σημειώνει η La Corte: «Τα ερωτήματα είναι πολλά. Η έρευνα τώρα ξεκινά – και η πορεία προβλέπεται συναρπαστική».
Διαβάστε ακόμα: Η Έμα Χέμινγκ Γουίλις για τον Μπρους Γουίλις: «Η πιο δύσκολη απόφαση της ζωής μου»