Ένα εντυπωσιακό – αλλά και αντιφατικό – τοπίο αποτυπώνουν τα φετινά οικονομικά στοιχεία: οι εισηγμένες εταιρείες του Χρηματιστηρίου Αθηνών μοιράζουν ξανά ιστορικά υψηλά μερίσματα, την ώρα που οι μισθοί στην Ελλάδα παραμένουν από τους χαμηλότερους στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Σύμφωνα με τα οικονομικά αποτελέσματα 9μήνου και τις εκτιμήσεις της αγοράς, το 2025 αναμένεται να «κλειδώσει» νέο ρεκόρ χρηματικών διανομών, υπερβαίνοντας τα 5,8 δισ. ευρώ. Πέρυσι, οι εισηγμένες μοίρασαν 4,2 δισ. ευρώ – ποσό ήδη υψηλότερο από τα προ κρίσης επίπεδα του 2009. Φέτος όμως τα συνολικά κέρδη εκτιμάται ότι θα ξεπεράσουν τα 11,2 δισ. ευρώ, οδηγώντας σε ακόμη πιο γενναιόδωρες αποδόσεις προς τους μετόχους.
Μερισματική απόδοση στη «ζώνη πρωταθλητισμού»
Η μερισματική απόδοση της ελληνικής αγοράς έχει σκαρφαλώσει στο 4,5%, υπερβαίνοντας τον ευρωπαϊκό μέσο όρο (3,5%) και ξεπερνώντας μεγάλες αγορές όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γαλλία και η Γερμανία. Μόνο η Ιταλία βρίσκεται υψηλότερα, με απόδοση 5,16%.
Η εικόνα αυτή, ωστόσο, συνδέεται και με τις χαμηλότερες αποτιμήσεις του ελληνικού χρηματιστηρίου. Ο δείκτης P/E παραμένει στο 10, έναντι 15,4 στην υπόλοιπη Ευρώπη – κάτι που δείχνει ότι είτε τα μερίσματα είναι ιδιαίτερα υψηλά, είτε οι τιμές των μετοχών δεν έχουν ακόμη προσαρμοστεί στη δυναμική των εταιρειών.
Οι διανομές έχουν εκτοξευθεί: από 2,4 δισ. ευρώ το 2022, σε 3 δισ. το 2023, 4,2 δισ. το 2024 και φέτος αναμένεται να ξεπεράσουν κάθε προηγούμενο.
Η επιστροφή των τραπεζών
Κομβικό ρόλο στην αύξηση των μερισμάτων έπαιξαν οι συστημικές τράπεζες, που μετά από 16 χρόνια αποχής επανήλθαν στη διανομή κερδών. Το 2024 μοίρασαν 875 εκατ. ευρώ από τα συνολικά κέρδη των 4,3 δισ., ενώ για το 2025 ανακοινώθηκαν ήδη προμερίσματα άνω του 1,2 δισ. ευρώ.
Στο «top tier» των διανομών βρίσκονται ακόμη ο ΟΠΑΠ, η ΔΕΗ, η HelleniQ Energy, η Jumbo και μεγάλες βιομηχανικές και ενεργειακές εταιρείες, με αποδόσεις που φτάνουν ή και ξεπερνούν το 9%-10%.
Η άλλη πλευρά: Μισθοί… Βαλκανίων
Αν η εικόνα στα εταιρικά κέρδη είναι εξαιρετική, δεν ισχύει το ίδιο για τους μισθούς.
Τα στοιχεία της Eurostat για το 2024 κατατάσσουν την Ελλάδα στην προτελευταία θέση της Ε.Ε. σε μέσο ετήσιο μισθό πλήρους απασχόλησης: 18.000–18.500 ευρώ, πάνω μόνο από τη Βουλγαρία. Αυτό συμβαίνει παρά τις αυξήσεις στον κατώτατο μισθό και την άνοδο του μέσου μικτού μισθού στα 1.342 ευρώ.
Πιο ανησυχητική, όμως, είναι η μείωση του μεριδίου της εργασίας στο ΑΕΠ. Από 39% το 2019, έπεσε στο 35% το 2024, ενώ ο ευρωπαϊκός μέσος όρος παραμένει στο 47%. Πρόκειται για σαφή ένδειξη ότι η εργασία λαμβάνει μικρότερο μερίδιο του εθνικού πλούτου, ενώ τα κέρδη των επιχειρήσεων αυξάνονται.
Μεγάλη απόκλιση – ένα οικονομικό παράδοξο
Ο λόγος διανομής μερισμάτων στην Ελλάδα (payout ratio) φτάνει το 65%, πολύ πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο (55%). Οι εταιρείες, δηλαδή, μοιράζουν σημαντικά μεγαλύτερο ποσοστό των κερδών τους στους μετόχους. Αυτό προσελκύει επενδυτές, ενισχύει το χρηματιστήριο και βελτιώνει τη ρευστότητα.
Την ίδια στιγμή, οι πραγματικές αποδοχές των εργαζομένων παραμένουν στάσιμες και δεν έχουν ανακάμψει πλήρως από την περίοδο της κρίσης και της εσωτερικής υποτίμησης.
Το αποτέλεσμα είναι μια οικονομία με δύο ταχύτητες: εταιρείες που πετυχαίνουν και διανέμουν ρεκόρ κερδών, και εργαζόμενους που εξακολουθούν να κινούνται σε χαμηλό ευρωπαϊκό επίπεδο εισοδήματος.
Διαβάστε ακόμα: Πάνω από 100.000 νοικοκυριά στο πρόγραμμα Αλλάζω Σύστημα Θέρμανσης και Θερμοσίφωνα – Οριστικός πίνακας ωφελούμενων