Μια εκτεταμένη δράση ελέγχων για την καταγραφή παραβάσεων του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας και την αποτύπωση προβλημάτων του οδικού δικτύου τίθεται σε εφαρμογή, με τη συμμετοχή 600 λεωφορείων της ΟΣΥ. Τα οχήματα θα «εξοπλιστούν» με ψηφιακές κάμερες που αξιοποιούν τεχνητή νοημοσύνη, συμβάλλοντας τόσο στην εποπτεία των λεωφορειολωρίδων όσο και στη συλλογή κρίσιμων δεδομένων για την κυκλοφορία και τις υποδομές.
Οι κάμερες θα εντοπίζουν παραβάσεις – όπως παράνομη κίνηση και στάθμευση στις λεωφορειολωρίδες ή παραβίαση ερυθρού σηματοδότη – αλλά και θα καταγράφουν ζητήματα του οδικού δικτύου, όπως φθορές, λακκούβες και ρωγμές, σε πραγματικό χρόνο.
Ο διαγωνισμός και το χρονοδιάγραμμα
Ήδη βρίσκεται «στον αέρα» ο διαγωνισμός της ΟΣΥ για την προμήθεια και λειτουργία του «Συστήματος Καταγραφής και Ανάλυσης Συνθηκών Οδικού Δικτύου, Κυκλοφοριακής Κίνησης και Τροχαίων Παραβάσεων με Ειδικές Ηλεκτρονικές Συσκευές (Σταθερές Κάμερες) με πρόβλεψη και του άρθρου 107 ΚΟΚ».
Πρόκειται για έργο αξίας άνω των 1,56 εκατ. ευρώ με ΦΠΑ και χρόνο υλοποίησης 12 μηνών. Η προθεσμία υποβολής προσφορών έχει οριστεί για τη Δευτέρα 8 Δεκεμβρίου 2025, ενώ η αποσφράγιση των προσφορών αναμένεται να γίνει την Πέμπτη 11 Δεκεμβρίου.
Το σύστημα εφαρμόζεται ήδη πιλοτικά σε 10 λεωφορειακές γραμμές της Αττικής, με κάμερες τοποθετημένες σε σημεία που επιτρέπουν την καταγραφή κάθε οχήματος που εισέρχεται παράνομα στη λεωφορειολωρίδα, σταθμεύει παράνομα ή προβαίνει σε άλλες παραβάσεις. Παράλληλα, συλλέγονται δεδομένα για την πραγματική εικόνα του οδικού δικτύου.
Τι λέει ο Κωνσταντίνος Κυρανάκης
Ο αναπληρωτής υπουργός Μεταφορών, Κωνσταντίνος Κυρανάκης, υπογραμμίζει ότι η προσθήκη 600 νέων καμερών έρχεται να ενισχύσει ένα μέτρο που ήδη αποδίδει:
(«Όσο περισσότερο προστατεύουμε τις λεωφορειολωρίδες από παράνομη χρήση τους, τόσο πιο γρήγορα κινούνται τα λεωφορεία και αυτό είναι κάτι που νιώθει άμεσα ο πολίτης στη στάση»)
Σε δηλώσεις του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ επισημαίνει ακόμη:
(«Η επιτήρηση δεν γίνεται για να “γράψουμε” όσο το δυνατόν περισσότερους οδηγούς. Γίνεται για να λειτουργεί σωστά ένα δίκτυο που εξυπηρετεί εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους κάθε μέρα. Οι πρώτες κάμερες έχουν εγκατασταθεί πιλοτικά σε 10 λεωφορεία και ο αλγόριθμος έχει εκπαιδευτεί. Ο διαγωνισμός για τις 600 κάμερες βρίσκεται στον «αέρα», η Περιφέρεια Αττικής προχωρά τη δική της εγκατάσταση σταθερών καμερών, και μαζί με το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης ολοκληρώνουμε το ενιαίο πληροφοριακό σύστημα που θα διαχειρίζεται όλες τις παραβάσεις με ακρίβεια και διαφάνεια. Η τεχνολογία μας δίνει τη δυνατότητα να έχουμε συνεπή δρομολόγια, μικρότερες χρονοαποστάσεις και ένα επίπεδο ελέγχου που ενισχύει την οδική ασφάλεια για όλους. Δεν τιμωρούμε, σεβόμαστε τον άνθρωπο που περιμένει καθημερινά το λεωφορείο για να φτάσει στη δουλειά του, στο σπίτι του, στις υποχρεώσεις του»)
Πώς θα λειτουργεί το νέο σύστημα
Το σύστημα θα συλλέγει, θα αποθηκεύει και θα αναλύει σε πραγματικό χρόνο δεδομένα που αφορούν:
- τις συνθήκες κυκλοφορίας και τη ροή των οχημάτων
- την κατάσταση των οδικών υποδομών (π.χ. φθορές, λακκούβες, ρωγμές)
- τις τροχαίες παραβάσεις γύρω από τα λεωφορεία, όπως παράνομη στάση, παραβίαση ερυθρού σηματοδότη και κίνηση οχημάτων στις λεωφορειολωρίδες
Σύμφωνα με την προκήρυξη, στόχος είναι:
- η βελτιστοποίηση της λειτουργίας του δικτύου της Ο.ΣΥ.
- η ενίσχυση της ασφάλειας επιβατών και οδηγών
- η μείωση του λειτουργικού κόστους
- η άμεση ενημέρωση των αρμόδιων αρχών για συμβάντα που απαιτούν παρέμβαση
Παράλληλα, τα δεδομένα θα αξιοποιηθούν για τη βελτίωση των δρομολογίων, τον εντοπισμό σημείων συμφόρησης και τη χάραξη πολιτικών βιώσιμης κινητικότητας.
Τεχνολογίες αιχμής και τεχνητή νοημοσύνη
Η εγκατάσταση του συστήματος βασίζεται σε:
- ψηφιακές κάμερες υψηλής ανάλυσης, ικανές να λειτουργούν ημέρα και νύχτα
- αισθητήρες IoT (Internet of Things) που συλλέγουν δεδομένα σε πραγματικό χρόνο
- αλγορίθμους τεχνητής νοημοσύνης (AI) και μηχανικής όρασης για αυτόματη αναγνώριση αντικειμένων, οχημάτων και παραβάσεων
- πλατφόρμα διαχείρισης στο cloud, μέσω της οποίας το προσωπικό της Ο.ΣΥ. θα παρακολουθεί και θα οπτικοποιεί τα δεδομένα
Το λογισμικό θα μετατρέπει τις ροές βίντεο σε αναλυτικά στοιχεία και θα προσφέρει δυνατότητες πρόβλεψης κυκλοφοριακών συνθηκών και έγκαιρης ειδοποίησης για τροχαία συμβάντα ή προβλήματα στο οδικό δίκτυο.
Η κεντρική πλατφόρμα θα περιλαμβάνει τέσσερα βασικά υποσυστήματα:
- αξιολόγηση συμπεριφοράς οδηγών και εντοπισμού παραβάσεων ΚΟΚ, με τις κλήσεις να αποστέλλονται απευθείας στη θυρίδα του πολίτη
- πολλαπλή παρακολούθηση οχημάτων και στόλου μέσω διαδραστικών χαρτών
- αξιολόγηση δομικής υγείας των οδικών αρτηριών και ταξινόμηση φθορών
- οπτικοποίηση στατιστικών και δεδομένων μέσω γραφημάτων, πινάκων και χαρτών θερμότητας
Οι αλγόριθμοι τεχνητής νοημοσύνης έχουν εκπαιδευτεί με πραγματικά δεδομένα κυκλοφορίας και μπορούν να αναγνωρίζουν και να ταξινομούν διαφορετικές κατηγορίες οχημάτων (αυτοκίνητα, φορτηγά, μοτοσικλέτες, λεωφορεία). Με βάση τα δεδομένα, θα υπολογίζονται δείκτες όπως αριθμός και ταχύτητα οχημάτων, μέσος χρόνος καθυστέρησης, επίπεδα συμφόρησης και εκπομπές CO2 ανά ροή κυκλοφορίας.
Νομικό πλαίσιο, διαλειτουργικότητα και προστασία δεδομένων
Η εφαρμογή του συστήματος βασίζεται στο άρθρο 107 του νέου Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας, που επιτρέπει τη διαπίστωση τροχαίων παραβάσεων μέσω ειδικών ηλεκτρονικών συσκευών και καμερών, υπό την προϋπόθεση ότι υπάρχει σαφής προειδοποίηση προς το κοινό.
Το σύστημα της Ο.ΣΥ. θα λειτουργεί αποκλειστικά ως καταγραφικό μέσο, με αυτοματοποιημένη αποστολή των δεδομένων στον αρμόδιο φορέα, χωρίς ανάλυση ή παρέμβαση από τον οργανισμό.
Παράλληλα, η Ο.ΣΥ. βρίσκεται σε διαδικασία συμμόρφωσης με τη νομοθεσία περί προστασίας προσωπικών δεδομένων (GDPR), τόσο για το προσωπικό της όσο και για τους πολίτες. Προβλέπεται, επίσης, διαλειτουργικότητα με τα πληροφοριακά συστήματα του Δημοσίου, όπως:
- Μητρώο Οχημάτων του Υπουργείου Μεταφορών
- φορολογικό μητρώο της ΑΑΔΕ
- Μητρώο Πολιτών του Υπουργείου Εσωτερικών
- Εθνικό Μητρώο Επικοινωνίας (ΕΜΕπ.)
Το σύστημα είναι επεκτάσιμο, ώστε στο μέλλον να μπορεί να αναγνωρίζει και νέες κατηγορίες παραβάσεων, όπως υπέρβαση ταχύτητας, παράβαση διάβασης πεζών ή απρόσεκτη οδήγηση.
Κόστος, διάρκεια και πιλοτική λειτουργία
Η εκτιμώμενη αξία της σύμβασης αναλύεται σε:
- 900.000 ευρώ (1.116.000 ευρώ με ΦΠΑ) για το βασικό έργο
- 360.000 ευρώ (446.400 ευρώ με ΦΠΑ) ως δικαίωμα προαίρεσης, για πιθανή επέκταση έως 40% του αρχικού προϋπολογισμού
Η διάρκεια της σύμβασης ορίζεται σε 12 μήνες, με δυνατότητα παράτασης σε περίπτωση που δεν έχει ολοκληρωθεί πλήρως η εγκατάσταση ή η προμήθεια του εξοπλισμού.
Η πιλοτική λειτουργία θα επιτρέψει την προσαρμογή των παραμέτρων του συστήματος στις πραγματικές ανάγκες, ενώ το προσωπικό της Ο.ΣΥ. θα εκπαιδευτεί στη χρήση της πλατφόρμας και των εργαλείων ανάλυσης από τον ανάδοχο του έργου.
Διαβάστε ακόμα: Σαλαμίνα: Νεκρός 68χρονος όταν το αυτοκίνητό του έπεσε στη θάλασσα – Έρευνα για αυτοκτονία