Μια δικαστική μάχη με τεράστια κοινωνική και οικονομική σημασία ξεκινά την Παρασκευή 5 Δεκεμβρίου στον Άρειο Πάγο, καθώς εκδικάζεται η συλλογική προσφυγή του Συλλόγου Δανειοληπτών Ελβετικού Φράγκου (ΣΥΔΑΝΕΦ) κατά τριών συστημικών τραπεζών. Η υπόθεση αφορά περίπου 200.000 πολίτες –πρωτοφειλέτες, συνοφειλέτες και εγγυητές– που ζητούν τη δικαίωσή τους βάσει του Ενωσιακού Δικαίου και την αναίρεση προηγούμενων αποφάσεων της ελληνικής δικαιοσύνης.
Ο Σύλλογος καλεί τους δανειολήπτες να συγκεντρωθούν έξω από τον Άρειο Πάγο την ημέρα της εκδίκασης, χαρακτηρίζοντας τη δίκη «μητέρα των μαχών» για τα δάνειά τους, τα οποία έχουν οδηγήσει χιλιάδες νοικοκυριά σε οικονομικό αδιέξοδο.
«Κομβική στιγμή για τους καταναλωτές»
Η πρόεδρος του ΣΥΔΑΝΕΦ, Δέσποινα Σονιάδου, υπογραμμίζει ότι πλέον υπάρχει ξεκάθαρη νομολογία από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, το οποίο έχει τοποθετηθεί υπέρ των δανειοληπτών. Όπως εξηγεί:
«Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο έκρινε πως τα συγκεκριμένα δάνεια περιέχουν καταχρηστικούς όρους, με ελλιπή ενημέρωση και έλλειψη διαφάνειας. Ουσιαστικά, αποφάνθηκε ότι δεν υπήρξε πραγματικός δανεισμός σε ελβετικό φράγκο, αλλά λογιστικός. Οι πολίτες ποτέ δεν είδαν ελβετικά φράγκα στα χέρια τους, ενώ όλος ο συναλλαγματικός κίνδυνος μετακυλίστηκε σε αυτούς».
Το νομικό παράδοξο και η σύγκρουση με το Ευρωπαϊκό Δίκαιο
Η κα Σονιάδου σημειώνει ότι η ελληνική δικαιοσύνη, με απόφαση το 2021, δεν ακολούθησε τις ευρωπαϊκές επιταγές, απορρίπτοντας τις αναιρέσεις και μη στέλνοντας προδικαστικά ερωτήματα στο ΔΕΕ.
Το γεγονός αυτό οδήγησε τον Σύλλογο:
σε καταγγελία προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή
και πλέον σε αγωγές κατά του Ελληνικού Δημοσίου για παραβίαση του Ενωσιακού Δικαίου
«Δεν πρόκειται για επενδυτικό προϊόν – ήταν στεγαστικά δάνεια»
Η πρόεδρος του ΣΥΔΑΝΕΦ απαντά και στο συχνό επιχείρημα περί «επενδυτικού ρίσκου»:
«Οι δανειολήπτες έλαβαν διαβεβαιώσεις ότι πρόκειται για ασφαλές στεγαστικό προϊόν και όχι επενδυτικό εργαλείο. Τα ευρωπαϊκά δικαστήρια είναι σαφή: αν δεν υπήρξε σωστή ενημέρωση, ο δανειολήπτης δικαιώνεται. Δεν μπορεί να λέγεται "καλά να πάθετε" σε ανθρώπους που εξαπατήθηκαν από έλλειψη πληροφόρησης».
Το κόστος για τα νοικοκυριά – Παραδείγματα οικονομικής επιβάρυνσης
Η οικονομική επιβάρυνση για τους δανειολήπτες αποτυπώνεται σε πρόσφατη οικονομοτεχνική μελέτη που κατατέθηκε στον Άρειο Πάγο.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα:
Δάνειο 100.000 ευρώ το 2007–2008
Ισοτιμία εκταμίευσης 1,60–1,67 CHF
Σήμερα η ισοτιμία αγγίζει το 0,93 CHF
Αποτέλεσμα: μετά από 15–20 χρόνια ο δανειολήπτης συνεχίζει να χρωστά όσο και στην αρχή, ή και περισσότερο, παρότι πληρώνει κανονικά τις δόσεις του.
Αριθμοί που σοκάρουν
Για δάνειο 100.000 ευρώ:
Συμβατικό δάνειο → 139.359,50 ευρώ τελική αποπληρωμή
Δάνειο με ρήτρα ελβετικού φράγκου → 172.243,59 ευρώ
Για δάνειο 200.000 ευρώ:
Σε ευρώ → 278.719 ευρώ
Σε ελβετικό φράγκο → 344.487 ευρώ
Η διαφορά οφείλεται σχεδόν αποκλειστικά στη ρήτρα ισοτιμίας, η οποία «φούσκωσε» τεχνητά το ποσό του κεφαλαίου, πέρα από τους τόκους.
Τι ζητούν οι δανειολήπτες
Οι πολίτες που έχουν δάνεια σε ελβετικό φράγκο ζητούν:
να κηρυχθεί άκυρη η ρήτρα ισοτιμίας
να γίνει επανυπολογισμός των δανείων με την αρχική ισοτιμία εκταμίευσης
να επιστραφούν τα ποσά που καταβλήθηκαν επιπλέον λόγω της μεταβολής της ισοτιμίας
Η έκβαση της δίκης της 5ης Δεκεμβρίου αναμένεται να καθορίσει το μέλλον χιλιάδων οικογενειών και να αποτελέσει σημείο αναφοράς για το τραπεζικό σύστημα και την εφαρμογή του Ευρωπαϊκού Δικαίου στην Ελλάδα.
Διαβάστε ακόμα: Ποιοι και γιατί δεν έλαβαν την επιστροφή ενοικίου; Τι πρέπει να κάνουν μέχρι 31 Δεκεμβρίου;