Η βιταμίνη D έχει βρεθεί τα τελευταία χρόνια στο επίκεντρο της συζήτησης γύρω από την υγεία. Δεν αφορά μόνο τα οστά, αλλά συνδέεται με το ανοσοποιητικό, τη μυϊκή λειτουργία και –σε έναν βαθμό– με τη διάθεση. Πολλοί, όμως, αναρωτιούνται: τι γίνεται όταν παίρνουμε καθημερινά βιταμίνη D για μεγάλο χρονικό διάστημα; Είναι ασφαλές; Έχει πραγματικά οφέλη ή κρύβει κινδύνους;
Τα επιστημονικά δεδομένα δείχνουν ότι, για τους περισσότερους υγιείς ενήλικες, η μακροχρόνια λήψη βιταμίνης D εντός των συνιστώμενων ορίων θεωρείται ασφαλής και μπορεί να προσφέρει ουσιαστικά οφέλη – ειδικά σε όσους έχουν χαμηλά επίπεδα εξαρχής.
Πιθανά οφέλη από τη μακροχρόνια λήψη βιταμίνης D
Πιο γερά οστά
Η βιταμίνη D είναι απαραίτητη για την απορρόφηση του ασβεστίου. Η επαρκής πρόσληψή της συμβάλλει στη διατήρηση της οστικής πυκνότητας και μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο καταγμάτων. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό για:
- γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση
- ηλικιωμένους
- άτομα με περιορισμένη έκθεση στον ήλιο
Καλύτερη λειτουργία του ανοσοποιητικού
Έρευνες δείχνουν ότι η ανεπάρκεια βιταμίνης D σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο αναπνευστικών λοιμώξεων. Η καθημερινή λήψη συμπληρώματος μπορεί να βοηθήσει στη διατήρηση σταθερών επιπέδων, υποστηρίζοντας μια πιο ισορροπημένη ανοσοαπόκριση – χωρίς, βέβαια, να αποτελεί «ασπίδα» απέναντι σε ασθένειες.
Βελτίωση μυϊκής δύναμης και ισορροπίας
Χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D έχουν συνδεθεί με μυϊκή αδυναμία και αυξημένο κίνδυνο πτώσεων, ιδιαίτερα σε μεγαλύτερες ηλικίες. Η διόρθωση της έλλειψης μπορεί, με την πάροδο του χρόνου, να βελτιώσει τη μυϊκή λειτουργία και την ισορροπία.
Υποστήριξη της διάθεσης και της υγείας του εγκεφάλου
Υπάρχει αυξανόμενο επιστημονικό ενδιαφέρον για τη σχέση της βιταμίνης D με την ψυχική υγεία. Αν και τα αποτελέσματα των μελετών είναι ανάμεικτα, τα χαμηλά επίπεδα έχουν συσχετιστεί με καταθλιπτική διάθεση. Η διατήρηση επαρκών επιπέδων θεωρείται γενικά ωφέλιμη για τη συνολική υγεία του εγκεφάλου.
Πιθανή συμβολή στη μείωση κινδύνου χρόνιων παθήσεων
Η έλλειψη βιταμίνης D έχει συσχετιστεί με αυξημένο κίνδυνο για παθήσεις όπως η οστεοπόρωση, ο διαβήτης τύπου 2 και ορισμένες καρδιαγγειακές νόσοι. Αν και τα συμπληρώματα δεν προλαμβάνουν από μόνα τους αυτές τις καταστάσεις, η κάλυψη των αναγκών του οργανισμού υποστηρίζει τη γενικότερη μεταβολική υγεία.
Είναι ασφαλής η μακροχρόνια χρήση;
Για τους περισσότερους ανθρώπους, ναι, εφόσον η δοσολογία παραμένει εντός των συνιστώμενων ορίων. Η βιταμίνη D είναι λιποδιαλυτή, πράγμα που σημαίνει ότι αποθηκεύεται στον οργανισμό. Αυτός είναι και ο λόγος που η υπερβολική, ανεξέλεγκτη λήψη υψηλών δόσεων μπορεί να οδηγήσει σε τοξικότητα.
Η μακροχρόνια χρήση πολύ υψηλών δόσεων θα πρέπει να γίνεται μόνο με ιατρική καθοδήγηση, ιδιαίτερα αν:
- υπάρχει νεφρική νόσος
- λαμβάνονται φάρμακα που επηρεάζουν το ασβέστιο
- υπάρχει ιστορικό πέτρας στα νεφρά
Για αρκετούς ανθρώπους, η καθημερινή λήψη όλο τον χρόνο είναι ασφαλής. Άλλοι επιλέγουν εποχιακή χρήση (π.χ. μόνο τον χειμώνα), χωρίς αυτό να είναι απαραίτητο για όλους.
Πόση βιταμίνη D θεωρείται ασφαλής καθημερινά
Οι γενικές συστάσεις μεγάλων οργανισμών υγείας είναι:
- 600 IU την ημέρα για ενήλικες έως 70 ετών
- 800 IU την ημέρα για ενήλικες άνω των 70 ετών
- 1.000–2.000 IU για άτομα με περιορισμένη έκθεση στον ήλιο ή χαμηλά επίπεδα
- 4.000 IU την ημέρα θεωρείται το ανώτατο ασφαλές όριο για μακροχρόνια χρήση στους περισσότερους ενήλικες
Οι ανάγκες, ωστόσο, διαφέρουν ανάλογα με τον τρόπο ζωής, τον τόνο του δέρματος, την έκθεση στον ήλιο και πιθανά προβλήματα απορρόφησης. Οι εξετάσεις αίματος μπορούν να δώσουν σαφή εικόνα, αν και δεν είναι απαραίτητες για όλους.
Διαβάστε ακόμα: Έχεις βήχα που δεν περνά; Δες πότε χρειάζεται ιατρικός έλεγχος