Σε μια σκληρή διαπραγμάτευση επιδίδονται τα κράτη στο εσωτερικό της Ε.Ε, καθώς γίνεται μία ύστατη προσπάθεια να βγει λευκός καπνός στο ενεργειακό. Με την Ευρώπη να ετοιμάζεται για ένα δύσκολο χειμώνα μια σειρά θεμάτων - με κυρίαρχο αυτό του πλαφόν- πυροδοτούν συζητήσεις, καθώς οι διαφορετικές ενεργειακές ανάγκες των χωρών επηρεάζουν και τη στρατηγική τους.
Το θέμα θα συζητηθεί σήμερα από τους 27 στην άτυπη Σύνοδο Κορυφής που φιλοξενείται στην Πράγα, ωστόσο θα υπάρξει συνέχεια στις διεργασίες το επόμενο δεκαπενθήμερο. Συγκεκριμένα θα ακολουθήσει στις 11 του μήνα μια ακόμα συνεδρίαση των υπουργών Ενέργειας στην τσέχικη πρωτεύουσα, όπου θα επιχειρηθεί μια εξειδίκευση του ευρωπαϊκού σχεδίου. Με τα χρονικά περιθώρια να εξαντλούνται και την Ευρώπη να ετοιμάζεται για ένα δύσκολο ενεργειακά χειμώνα στόχος είναι να υπάρξει συμφωνία στην επόμενη σύνοδο κορυφής των 27, που θα πραγματοποιηθεί στις 20 και 21 Οκτωβρίου στις Βρυξέλλες.
Η μητέρα των μαχών δίνεται για το θέμα της επιβολής προσωρινού πλαφόν στη χονδρική τιμή συνολικά του φυσικού αερίου, πρόταση που στηρίζει ενθέρμως η ελληνική κυβέρνηση αλλά και περισσότερες από τις μισές χώρες της Ε.Ε. Μια ιδιαίτερα σημαντική εξέλιξη είναι πως και η Κομισιόν είναι έτοιμη να συζητήσει ένα προσωρινό πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου (μέχρι να δημιουργηθεί ο νέος δείκτης στην χρηματιστηριακή αγορά του αερίου)
Να σημειωθεί πως ενόψει και της σημερινής συνεδρίασης η Ελλάδα και άλλα ευρωπαϊκά κράτη- όπως η Πολωνία, το Βέλγιο και η Ιταλία - κατέθεσαν πρόταση για την θέσπιση από την Ε. Ε ενός «δυναμικού διαδρόμου τιμής» για το φυσικό αέριο, με στόχο τη μείωση των τιμών της ενέργειας και του πληθωρισμού. Σύμφωνα με τις πληροφορίες που έχουν δει το φως της δημοσιότητας, στόχος είναι ο «διάδρομος» αυτός να εφαρμοστεί σε όλες τις συναλλαγές χονδρικής και δε θα περιορίζεται σε εισαγωγές από συγκεκριμένες περιοχές, ούτε σε ειδικές χρήσεις του φυσικού αερίου.
«Πρέπει να αναλάβουμε τολμηρή δράση. Η αγορά του φυσικού αερίου δεν λειτουργεί σωστά. Πρέπει να εξετάσουμε μια παρέμβαση σε επίπεδο χονδρικής αγοράς φυσικού αερίου. Και χαίρομαι που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει υιοθετήσει την πρότασή μας» σημείωσε χθες σύμφωνα με πληροφορίες ο πρωθυπουργός. Η τοποθέτηση αυτή έγινε στην παρέμβαση του Κυριάκου Μητσοτάκη στο πάνελ «Ενέργεια, Κλίμα, Οικονομία», όπου ήταν συμπρόεδρος με τον πρόεδρο της Ελβετίας στις εργασίες της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας στην Πράγα.
Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες ο κ. Μητσοτάκης εξέφρασε την ελπίδα να υπάρξει λύση μέχρι το τέλος Οκτωβρίου και διεμήνυσε: «αυτή τη στιγμή χρειάζεται περισσότερη αλληλεγγύη. Χρειάζεται κοινή απάντηση, όπως κάναμε κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Δεν μπορεί κάθε χώρα να πορεύεται μόνη της».
Πάντως μια σειρά κινήσεων που έγιναν τις προηγούμενες ημέρες από το Βερολίνο προκάλεσαν αντιδράσεις. Ειδικότερα η ανακοίνωση του εθνικού πακέτου 200 δισεκατομμυρίων ευρώ για την προστασία των Γερμανών από την αύξηση των τιμών της ενέργειας, αιφνιδίασε τους εταίρους και πυροδότησε έντονα σχόλια.
Πάντως, φαίνεται πως η Γερμανία και κάποιες άλλες χώρες του Βορρά- παρά τον έντονο προβληματισμό - θα συζητούσαν κάποιες προτάσεις σχετικά με το πλαφόν υπό τον όρο πως θα μπουν δικλείδες ασφαλείας για να διασφαλιστεί η επάρκεια του εφοδιασμού. Το αν θα καταλήξει κάπου η συζήτηση αυτό μένει να φανεί το επόμενο διάστημα.
Το ενεργειακό σχέδιο της κυβέρνησης και η μάχη των τιμών
«Όχι» σε υποχρεωτικά μέτρα για την μείωση της κατανάλωσης ρεύματος από τα νοικοκυριά - π.χ. με προγραμματισμένες διακοπές ρεύματος - λέει η κυβέρνηση. Το μήνυμα που εκπέμπεται είναι πως έχουν γίνει συγκεκριμένες κινήσεις για την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού και δεν συντρέχει λόγος ανησυχίας ενόψει του χειμώνα.
Σε αυτή την χρονική συγκυρία το υπουργείο Ενέργειας εστιάζει σε δύο θέματα : στην εφαρμογή έκτακτου μηχανισμού ανάκτησης υπερεσόδων από τους προμηθευτές ρεύματος και την επιβολή έκτακτης φορολόγησης στα υπερκέρδη των διυλιστηρίων (θα είναι 33%).
Δεδομένο βέβαια είναι πως στην κυβέρνηση ανησυχούν ιδιαιτέρως για την πορεία των τιμών όχι μόνο στην ενέργεια αλλά και σε μια σειρά βασικών αγαθών. Είναι χαρακτηριστικό πως την Τετάρτη ο υπουργός Ανάπτυξης Αδ. Γεωργιάδης είχε σύσκεψη με τους εκπροσώπους των σούπερ μάρκετ, του ΣΕΛΠΕ και της ΕΣΕΕ.
Στη σύσκεψη συμφωνήθηκε πως τα σούπερ μάρκετ θα παρουσιάσουν μέσα στο μήνα ένα «καλάθι της νοικοκυράς». Σε αυτό το καλάθι -το οποίο θα είναι διαφορετικό από κάθε αλυσίδα- θα συμπεριλαμβάνονται 50 διαφορετικά προϊόντα, απαραίτητα για τη διαβίωση των πολιτών ώστε να γίνει προσπάθεια συγκράτησης των αυξήσεων.