Μια νέα, σαφώς πιο αυστηρή σελίδα στη μεταναστευτική πολιτική γυρίζει η κυβέρνηση.
Το νομοσχέδιο του υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου, το οποίο αναρτήθηκε σε δημόσια διαβούλευση, προωθεί νέα μέτρα για την αντιμετώπιση της παράνομης μετανάστευσης, εμφορείται από δεξιά ιδεολογικά χαρακτηριστικά, αλλά κυρίως επιβεβαιώνει την απόφαση της κυβέρνησης για μια σαφώς πιο αυστηρή στάση, ανατρέποντας βασικές παραδοχές όχι μόνο προηγούμενων κυβερνήσεων, αλλά και της προηγούμενης πολιτικής διαχείρισης του μεταναστευτικού ζητήματος από την ίδια κυβέρνηση.
Στην πράξη, μάλιστα, καταργεί κάθε δυνατότητα νομιμοποίησης των παράνομων μεταναστών. Το νομοσχέδιο επιχειρεί να εγκαθιδρύσει δόγμα καταστολής και αποτροπής, με τον υπουργό Μετανάστευσης και Ασύλου, Θάνο Πλεύρη, να επαναλαμβάνει την Παρασκευή από τη Βουλή ότι ο δρόμος για όποιον μπαίνει παράνομα στη χώρα είναι φυλακή και επιστροφή. Παράλληλα, η άρνηση επιστροφής για όσους δεν δικαιούνται άσυλο καθίσταται αυτοτελές ποινικό αδίκημα.
Μηδενικές ροές
Το μεσημέρι της Παρασκευής από τη Βουλή ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, Θ. Πλεύρης, υπερασπίστηκε για μία ακόμα φορά την τροπολογία με την οποία ανεστάλη για τρεις μήνες η υποδοχή αιτήσεων ασύλου από όσους μπαίνουν παράνομα στη χώρα μέσω Λιβύης και νότιας θαλάσσιας οδού. Ο Θ. Πλεύρης υποστήριξε ότι η τροπολογία λειτούργησε ήδη αποτρεπτικά και αποκάλυψε ότι, σε συνδυασμό με τη διπλωματική μάχη που δίνει η χώρα και φυσικά τις κακές καιρικές συνθήκες από την ημέρα που ψηφίστηκε η τροπολογία, οι ροές από τη βόρεια Αφρική ήταν μηδενικές.
Είναι δεδομένο ότι θα έχουμε ξανά ροές, αλλά αυτό κάτι δείχνει, είπε ο Θ. Πλεύρης, τονίζοντας ότι μέχρι την ψήφιση της τροπολογίας οι ροές του 2025 από τη βόρεια Αφρική είχαν σημειώσει αύξηση 260% σε σχέση με το 2024. Όσον αφορά το υπό διαβούλευση νομοσχέδιο, τα μέτρα τα οποία εισηγείται η κυβέρνηση προκαλούν ήδη μεγάλη συζήτηση και αντιδράσεις στις τάξεις της κεντροαριστερής πτέρυγας της αντιπολίτευσης. Η αποκάλυψη του νομοσχεδίου επιβεβαίωσε σε απόλυτο βαθμό και πρόσφατο ρεπορτάζ της Realnews, ήδη από την περίοδο υπουργίας του Μάκη Βορίδη, για ηλεκτρονική επιτήρηση με βραχιολάκι όσων δεν δικαιούνται άσυλο μέχρι την επιστροφή τους.
Η φιλοσοφία του νομοσχεδίου εδράζεται σε τρεις βασικούς άξονες: την αποτροπή της παράνομης εισόδου, την ποινικοποίηση της παράνομης παραμονής και την επιτάχυνση των διαδικασιών επιστροφής. Μεταξύ άλλων προβλέπονται:
Η παράνομη παραμονή στη χώρα ποινικοποιείται με ιδιαίτερη αυστηρότητα. Προβλέπεται φυλάκιση τουλάχιστον τριών ετών, συνοδευόμενη από χρηματική ποινή 10.000 ευρώ, χωρίς δυνατότητα μετατροπής ή αναστολής, εκτός εάν ο παραβάτης δηλώσει πρόθεση οικειοθελούς αποχώρησης.
Η παράνομη είσοδος επίσης τιμωρείται πλέον με τουλάχιστον δύο έτη φυλάκισης (από τρεις μήνες που ίσχυε) και σε περιπτώσεις επιβαρυντικών περιστάσεων με τουλάχιστον τρία έτη. Ταυτόχρονα, αυξάνεται και η αντίστοιχη χρηματική ποινή, ενώ σε περιπτώσεις επιστροφής μετά από απέλαση φτάνει έως και τα 30.000 ευρώ.
Από την 1η Μαρτίου 2026, προκειμένου να υπάρξει και η αναγκαία τεχνική προμήθεια, εισάγεται η ηλεκτρονική επιτήρηση ως περιοριστικό μέτρο για όσους έχουν δει την αίτηση ασύλου τους να απορρίπτεται και βρίσκονται σε διαδικασία οικειοθελούς αποχώρησης από τη χώρα. Εντός 14 ημερών -αντί των 25 ημερών που ίσχυαν- οι παράτυποι μετανάστες θα πρέπει να αποχωρήσουν, ενώ για ειδικές περιπτώσεις η παράταση μειώνεται από 120 σε 60 ημέρες.
Παράλληλα, το καθεστώς διοικητικής κράτησης ενισχύεται, με την ανώτατη διάρκεια να επεκτείνεται από 18 σε 24 μήνες. Μάλιστα, ακόμη και η υποβολή αντιρρήσεων δεν αναστέλλει την κράτηση, ενώ ρητά προβλέπεται η επανεξέταση της κράτησης κάθε έξι μήνες, όπως ορίζει ο ευρωπαϊκός κανονισμός.
Αέναη κράτηση
Στις ρυθμίσεις, οι οποίες θα προκαλέσουν μεγάλη συζήτηση και στο εσωτερικό της Νέας Δημοκρατίας, περιλαμβάνεται η κατάργηση της δυνατότητας απόκτησης άδειας παραμονής για όσους διαμένουν στη χώρα παράνομα επί επτά συναπτά έτη. Πρόκειται για ρύθμιση η οποία είχε θεσπιστεί ήδη από την κυβέρνηση Σαμαρά και η κατάργησή της θα ισοδυναμεί με αέναη κράτηση για όσους δεν δικαιούνται άσυλο.
Παράλληλα το νομοσχέδιο περιλαμβάνει:
-Διεύρυνση έννοιας χώρας επιστροφής. Προστίθενται ως χώρες επιστροφής: α) η χώρα συνήθους διαμονής, β) η ασφαλής τρίτη χώρα, όπως ορίζεται στο άρθρο 91 ν. 4939/2022 (Α’111), λόγω της οποίας η αίτηση διεθνούς προστασίας απορρίφθηκε ως απαράδεκτη και γ) η πρώτη χώρα ασύλου λόγω της οποίας η αίτηση διεθνούς προστασίας απορρίφθηκε ως απαράδεκτη.
-Προσθήκη ορισμών κινδύνου διαφυγής σε πιο αυστηρή κατεύθυνση. Προστίθενται ως αντικειμενικά κριτήρια που αποτελούν κίνδυνο διαφυγής: α) η μη ύπαρξη κατοικίας ή γνωστής διαμονής, β) η άνευ προηγούμενης ενημέρωσης των αρμόδιων Αρχών εγκατάλειψη ή μεταβολή τόπου κατοικίας ή γνωστής διαμονής και γ) η άρνηση υποβολής σε ταυτοποίηση με βιομετρικά ή άλλα μέσα.
-Αυστηροποίηση πλαισίου, σύμφωνα με τις κατευθύνσεις του κανονισμού. Προβλέπεται ως υποχρεωτικός λόγος απαγόρευσης εισόδου ο κίνδυνος από την παρουσία του πολίτη τρίτης χώρας για τη δημόσια τάξη και ασφάλεια, εθνική ασφάλεια και δημόσια υγεία.
-Επεκτείνεται η διάρκεια χρονικού διαστήματος απαγόρευσης εισόδου (πέντε έτη σε δέκα έτη) και εισάγεται δυνατότητα παράτασης αυτής μέχρι και για πέντε έτη.
-Περιορισμός της δυνατότητας μεταγενέστερων αιτήσεων διεθνούς προστασίας.
enikos