Πονοκεφάλους έχω αλλά μούμια δεν τρώω! Η μακάβρια «θεραπεία» του Μεσαίωνα

Πριν την εποχή της παρακεταμόλης και της ιβουπροφαίνης, η αντιμετώπιση των ασθενειών ήταν συχνά παράξενη, επικίνδυνη και βασισμένη σε δεισιδαιμονίες. Μια από τις πιο ανατριχιαστικές συνήθειες που εμφανίστηκαν στην Ευρώπη του Μεσαίωνα περιελάμβανε ακόμη και… κανιβαλισμό.

 
Από την άσφαλτο στις μούμιες
Όλα ξεκίνησαν από μια παρερμηνεία. Στην Περσία, υπήρχε ένα φάρμακο με βάση την άσφαλτο, γνωστό ως mum (που στη διάλεκτο σήμαινε «κερί»). Οι ντόπιοι το χρησιμοποιούσαν ως πανάκεια για πονοκεφάλους, λοιμώξεις και άλλες ασθένειες.

Όταν η φήμη του έφτασε στην Ευρώπη, οι Δυτικοί μπέρδεψαν τη λέξη «mum» με τη λέξη «mummy» (μούμια). Ενισχυμένοι από το γεγονός ότι σε ορισμένες αιγυπτιακές μούμιες είχε βρεθεί άσφαλτος, οι Ευρωπαίοι πίστεψαν πως οι ίδιες οι μούμιες είχαν θεραπευτικές ιδιότητες.

 
Το σώμα ως «φάρμακο»
Η πεποίθηση ότι το ανθρώπινο σώμα κρύβει θεραπευτική δύναμη δεν ήταν καινούρια. Από τον Μεσαίωνα υπήρχαν συνταγές που περιελάμβαναν ανθρώπινο λίπος ή οστά. Έτσι, η ιδέα πως οι μούμιες μπορούν να θεραπεύσουν από πονοκεφάλους έως βαριές ασθένειες βρήκε πρόσφορο έδαφος.

 
Μακάβρια εμπορία και βικτωριανό χόμπι
Η ζήτηση για «φαρμακευτικές» μούμιες οδήγησε σε πραγματικό πλιάτσικο αιγυπτιακών τάφων. Όσοι δεν είχαν πρόσβαση σε γνήσιες μούμιες επινοούσαν επιχειρηματικά τρικ, πουλώντας πτώματα ως «αυθεντικές» αιγυπτιακές μούμιες.

Με το πέρασμα του χρόνου, η πρακτική ατόνησε, αλλά το ενδιαφέρον για τις μούμιες μετατράπηκε σε ένα παράξενο βικτωριανό χόμπι: παρέες συγκεντρώνονταν σε σπίτια για να παρακολουθήσουν… το ξετύλιγμα μιας μούμιας, σαν απογευματινή ψυχαγωγία.

 
Το τέλος μιας μακάβριας εποχής
Η μόδα αυτή εξαφανίστηκε στα τέλη του 19ου αιώνα, καθώς η ιατρική προχώρησε και ανακαλύφθηκαν τα πρώτα πραγματικά αναλγητικά φάρμακα, βάζοντας οριστικό τέλος στη θανάσιμη «συνταγή» του Μεσαίωνα.