Ένας από τους πλέον έμπειρους καρδιολόγους στη Βρετανία, ο δρ Oliver Guttmann του Wellington Hospital, προειδοποιεί ότι υπάρχουν τέσσερα «αθόρυβα» αλλά σημαντικά συμπτώματα που συχνά εμφανίζονται πριν η κατάσταση γίνει κρίσιμη — και που δεν πρέπει να αγνοηθούν. Οι ειδικοί επαναλαμβάνουν ότι η έγκαιρη διάγνωση σώζει ζωές: αν αναγνωρίσετε κάποιο από τα παρακάτω, κλείστε ραντεβού με καρδιολόγο ή επισκεφθείτε τον γιατρό σας.
Τα 4 σημάδια που χρειάζονται ιατρικό έλεγχο
1) Δυσφορία/πόνος στο στήθος — αλλά όχι πάντα οξύς πόνος
Ο κλασικός «οξύς πόνος στο στήθος» στις ταινίες είναι σπάνιος. Συχνά το σύμπτωμα εκδηλώνεται ως βάρος, σφίξιμο ή «ζώνη» που σφίγγει στο στήθος, ή ακόμα και ως αίσθημα «καούρας» ή δυσπεψίας. Ο πόνος μπορεί να αντανακλά σε ώμους, χέρια (κυρίως αριστερό), γνάθο ή πλάτη. Αν αυτά τα ενοχλήματα συνοδεύονται από εφίδρωση, ναυτία, ζάλη ή έντονο άγχος, πρέπει να αναζητήσετε άμεσα ιατρική βοήθεια.
2) Δύσπνοια στην καθημερινότητα
Αν λαχανιάζετε σε δραστηριότητες που παλαιότερα κάνατε άνετα (π.χ. ανέβασμα σκάλας, τακτοποίηση σπιτιού) ή ξυπνάτε τη νύχτα αναπνέοντας με δυσκολία, αυτό μπορεί να υποδηλώνει ότι η καρδιά δυσκολεύεται να αντλήσει αίμα — ενδεχομένως λόγω καρδιακής ανεπάρκειας ή άλλης καρδιαγγειακής νόσου. Η επίμονη ή επιδεινούμενη δύσπνοια χρειάζεται αξιολόγηση από γιατρό.
3) Επίμονη κόπωση και αδυναμία
Η έντονη, παρατεταμένη κόπωση που δεν υποχωρεί με ξεκούραση και περιορίζει καθημερινές δραστηριότητες (π.χ. δυσκολία στο να σηκωθείτε για απλές δουλειές) μπορεί να είναι πρώιμο σημάδι καρδιακής δυσλειτουργίας. Στις γυναίκες συχνά η ασυνήθιστη κούραση είναι από τα πρώτα συμπτώματα, χωρίς να υπάρχει ο κλασικός πόνος στο στήθος.
4) Αρρυθμίες / έντονοι παλμοί (παλμοί, «φτερουγίσματα», ταχυκαρδία)
Η αίσθηση ότι η καρδιά «παραλείπει» παλμό, «φτερουγίζει», χτυπάει πολύ γρήγορα ή πολύ έντονα, δεν πρέπει να αγνοείται — ειδικά αν συνοδεύεται από ζάλη, λιποθυμία, θωρακικό άλγος ή δύσπνοια. Οι συχνές ή παρατεταμένες αρρυθμίες απαιτούν ιατρική εκτίμηση και ενίοτε επειγόντως.
Πότε χρειάζεται άμεση βοήθεια (επείγον)
Καλέστε ασθενοφόρο (ΕΚΑΒ / 166) ή πηγαίνετε στο πλησιέστερο τμήμα επειγόντων αν έχετε έντονο ή διαρκές πόνο στο στήθος, σοβαρή και ξαφνική δύσπνοια, λιποθυμία ή συμπτώματα που επιδεινώνονται πολύ γρήγορα. Οι επίσημες οδηγίες του NHS και των μεγάλων καρδιολογικών οργανισμών επισημαίνουν ότι αυτά μπορεί να είναι σημεία εμφράγματος ή σοβαρής καρδιακής δυσλειτουργίας.
Τι θα κάνει ο γιατρός — απλά βήματα διάγνωσης
Ο θεράπων πιθανότατα θα ξεκινήσει με λεπτομερή ιστορικό και κλινική εξέταση, ηλεκτροκαρδιογράφημα (ΗΚΓ), μέτρηση οξυγόνου/χρήσιμες αιματολογικές εξετάσεις και — ανάλογα με την εικόνα — υπερηχογράφημα καρδιάς (ηχωκαρδιογράφημα), δοκιμασία κόπωσης ή 24ωρη καταγραφή ρυθμού (Holter). Οι περισσότερες σοβαρές καταστάσεις είναι σήμερα διαγιγνώσιμες και αντιμετωπίσιμες εάν πιαστούν νωρίς.
Προληπτικά — τι μπορείτε να κάνετε σήμερα
Μην αγνοείτε επίμονη κόπωση, δύσπνοια ή αλλαγές στους παλμούς.
Ελέγξτε τακτικά αρτηριακή πίεση, χοληστερόλη και σάκχαρο.
Κόψτε το κάπνισμα, περιορίστε το αλκοόλ, ακολουθήστε μεσογειακή διατροφή και παραμείνετε σωματικά ενεργοί.
Αν έχετε οικογενειακό ιστορικό καρδιακής νόσου ή παράγοντες κινδύνου (υπέρταση, διαβήτης, παχυσαρκία), κλείστε προληπτικό ραντεβού με καρδιολόγο.
Συμπέρασμα
Η καρδιά «δίνει» προειδοποιήσεις — αλλά συχνά με διακριτικά, παραπλανητικά συμπτώματα. Αν αναγνωρίζετε κάποιο από τα τέσσερα παραπάνω σημάδια (πόνος/δυσφορία στο στήθος, επίμονη δύσπνοια, εξαντλητική κόπωση, αρρυθμίες), μην περιμένετε: μιλήστε με γιατρό. Η πρόληψη και η έγκαιρη διάγνωση κάνουν τη διαφορά.
Διαβάστε ακόμα: 10 καθημερινές συνήθειες που κλέβουν χρόνια από τη ζωή σου χωρίς να το καταλαβαίνεις