Η εικόνα είναι εντυπωσιακή αλλά και ανησυχητική: τα νερά της τεχνητής λίμνης του Μόρνου υποχώρησαν τόσο πολύ που έφεραν ξανά στην επιφάνεια τα ερείπια του βυθισμένου χωριού Κάλλιο — το σκηνικό θυμίζει εικόνες από το παρελθόν, αλλά φέρει και ένα ξεκάθαρο μήνυμα για την έλλειψη νερού στην ευρύτερη περιοχή.
Τι φαίνεται τώρα και γιατί συμβαίνει
Δορυφορικές εικόνες και πρόσφατες μετρήσεις δείχνουν ότι η επιφάνεια της λίμνης έχει συρρικνωθεί δραματικά — στις 9 Σεπτεμβρίου 2025 η έκτασή της καταγράφηκε στα περίπου 8,9 τετραγωνικά χιλιόμετρα, μέγεθος που αποτελεί τη χαμηλότερη καταγεγραμμένη τιμή από το 2014 στα διαθέσιμα σύνολα δεδομένων. Η μείωση σε σχέση με πέρυσι και με προγενέστερα έτη είναι σημαντική.
Η πτώση της στάθμης οφείλεται σε παρατεταμένη περίοδο λειψυδρίας, μειωμένες χειμερινές χιονοπτώσεις και έντονες θερμικές εξαμηνιαίες φάσεις — συνθήκες που επαναλαμβάνονται τα τελευταία χρόνια λόγω αλλαγών στο κλίμα. Οι μετρήσεις δείχνουν επίσης ότι οι αποθέσεις του Μόρνου έχουν μειωθεί σε εκατοντάδες εκατομμύρια κυβικά μέτρα σε σχέση με πέρυσι.
Η ιστορία πίσω από το Κάλλιο
Το Κάλλιο είχε βυθιστεί όταν κατασκευάστηκε το φράγμα του Μόρνου (έργο που ξεκίνησε τη δεκαετία του 1970 και ολοκληρώθηκε στα τέλη της δεκαετίας του ’70 και στις αρχές της δεκαετίας του ’80) για να εξασφαλιστεί η ύδρευση της Αττικής. Οι κάτοικοι μεταφέρθηκαν τότε σε νέα τοποθεσία και τα σπίτια, η εκκλησία και το σχολείο καλύφθηκαν από τα νερά της λίμνης. Η επανεμφάνιση τους θυμίζει τις εποχές προ φράγματος και λειτουργεί ως οπτικό σύμβολο της έκτασης της λειψυδρίας.
Πόσο επικίνδυνη είναι η κατάσταση για την ύδρευση της Αθήνας;
Ο Μόρνος είναι ένα από τα πλέον κρίσιμα φράγματα που τροφοδοτούν την Αθήνα. Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία, τα αποθέματα του Μόρνου υπολογίζονται σε δεκάδες έως μερικές εκατοντάδες εκατομμύρια κυβικά μέτρα — για παράδειγμα, ανακοινώθηκε μείωση στα 193 εκατ. μ³ σε σύγκριση με 328 εκατ. μ³ πριν από ένα χρόνο — αριθμοί που δείχνουν μείωση αλλά όχι, σύμφωνα με κάποιες αρχές, άμεσος κίνδυνος διακοπής υδροδότησης. Ωστόσο οι ειδικοί προειδοποιούν ότι χωρίς επαρκείς βροχοπτώσεις το χειμώνα η κατάσταση μπορεί να επιδεινωθεί περαιτέρω.
Αντιδράσεις — τι κάνουν οι αρχές
Οι τοπικές και κεντρικές αρχές παρακολουθούν στενά τα επίπεδα των φραγμάτων και έχουν ενεργοποιήσει πρωτόκολλα εξοικονόμησης και εφεδρείες. Η εταιρεία ύδρευσης έχει ανακοινώσει μέτρα ενίσχυσης τροφοδοσίας από άλλες πηγές και εκκίνηση σχεδίων διαχείρισης κρίσης αν χρειαστεί — αλλά βασική παράμετρος παραμένει ο χειμερινός κύκλος βροχών και η ποσότητα χιονόπτωσης που θα συγκρατηθεί το επόμενο διάστημα
Το Κάλλιο ως εικόνα και ως προειδοποίηση
Η ανάδυση του χωριού προκαλεί ανάμεικτα συναισθήματα στους παλιότερους κατοίκους — συγκίνηση για τα οικεία στοιχεία που επανεμφανίζονται, αλλά και ανησυχία για το μέγεθος και τη διάρκεια της λειψυδρίας. Οι φωτογραφίες και τα drone πλάνα κυκλοφορούν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και στα ΜΜΕ, λειτουργώντας ως ισχυρό οπτικό μήνυμα για το πόσο εύθραυστη είναι η διαχείριση των υδατικών πόρων.
Σημείο δεδομένων — γρήγορα νούμερα
Επιφάνεια λίμνης (9/9/2025): ≈ 8,9 τ.χλμ..
Αποθέματα νερού (Σεπ. 2025): ~193 εκατ. μ³ (έναντι 328 εκατ. μ³ το 2024).
Η σημερινή έκταση είναι η χαμηλότερη από το 2014, σύμφωνα με αναλύσεις δορυφορικών εικόνων.
Προειδοποιήσεις / οδηγίες για επισκέψεις
Αν σκοπεύετε να επισκεφθείτε το σημείο για φωτογραφίες, να έχετε υπόψη ότι:
Οι αρχαιολογικοί χώροι και οι ερείπιοι είναι ευπαθείς — αποφύγετε να καταστρέψετε ή να ανακινήσετε ευρήματα.
Η πρόσβαση μπορεί να είναι επικίνδυνη (λάσπες, απότομες όχθες, ξερά δέντρα). Φορέστε κατάλληλα παπούτσια και μην προσεγγίζετε ανεξέλεγκτα τα κτίσματα.
Σε περιπτώσεις που υπάρχουν αρχαιολογικές ενδείξεις, ενημερώστε τις αρμόδιες αρχές — οι επιστημονικές ανασκαφές έγιναν προ της πλημμύρας και ευρήματα έχουν μεταφερθεί σε μουσεία. Ενικός+1
Τι σημαίνει για το μέλλον
Η ανάδειξη του Κάλλιου είναι περισσότερο από μία «εικόνα» — είναι ένα καμπανάκι για τη διαχείριση νερού στην Ελλάδα. Οι επιστήμονες και οι υδρολόγοι επισημαίνουν ότι χρειάζεται ολοκληρωμένος σχεδιασμός, επένδυση στη διαχείριση δικτύων, έλεγχος διαρροών και σχέδια για την αντιμετώπιση επαναλαμβανόμενων περιόδων ξηρασίας, καθώς και ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης στη συνετή χρήση νερού.
Διαβάστε ακόμα: Αποφυλακίστηκε ο Νίκος Μιχαλολιάκος – Επιβλήθηκε κατ’ οίκον περιορισμός