Λίγο μετά το απόγευμα της Πέμπτης 16/10, ένα 24ωρο πριν από τη συνάντησή του με τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι στο Οβάλ Γραφείο, ο Ντόναλντ Τραμπ είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Βλαντίμιρ Πούτιν. Το τηλεφώνημα, που επιβεβαιώθηκε από ανάρτηση του Αμερικανού προέδρου στο Truth Social και από τον εκπρόσωπο του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ, έρχεται σε ιδιαίτερα κρίσιμη συγκυρία για τον πόλεμο στην Ουκρανία και για τις αμερικανορωσικές ισορροπίες.
Γιατί τώρα
Σύμφωνα με ανάλυση που μετέδωσε το BBC, παραμένει άγνωστο ποια πλευρά πήρε την πρωτοβουλία, όμως ο συγχρονισμός μόνο τυχαίος δεν είναι. Η προσπάθεια απευθείας καναλιών επικοινωνίας ΗΠΑ–Ρωσίας είχε πάρει μπρος με τη συνάντηση Τραμπ–Πούτιν στην Αλάσκα στις αρχές Αυγούστου, αλλά έκτοτε έδειχνε να «παγώνει». Δυτικοί αναλυτές εκτιμούν ότι ο Πούτιν έχασε γρήγορα την πίστη του στη διαδικασία, καταφεύγοντας σε δηλώσεις όπως «αν ο Ζελένσκι θέλει, ας έρθει στη Μόσχα» — πολιτικά αδύνατο για την ουκρανική ηγεσία όσο συνεχίζεται η εισβολή.
Από ρωσικής πλευράς, ο Τραμπ θεωρείται ο μοναδικός δυτικός ηγέτης διατεθειμένος να συζητήσει τις «ρίζες» της σύγκρουσης. Ο Σεργκέι Λαβρόφ έχει υποστηρίξει ότι οι σύμμαχοι προσπάθησαν να «παρασύρουν» την αμερικανική πλευρά, παρουσιάζοντας τον Πούτιν ως απρόθυμο για ειρήνη. Το Κρεμλίνο, πάντως, εμφανίζεται τώρα ανήσυχο για το ενδεχόμενο ο Λευκός Οίκος να εξετάζει πακέτο στήριξης με πυραύλους μεγάλης εμβέλειας Tomahawk προς την Ουκρανία — ένα σενάριο που θα έβαζε ακόμη και τη Μόσχα εντός βεληνεκούς.
Τι είπε ο Τραμπ δημοσίως
«Μιλάω τώρα με τον Πρόεδρο Πούτιν. Η συνομιλία είναι μακρά και θα ενημερώσουμε αφού ολοκληρωθεί», έγραψε ο Τραμπ στο Truth Social. Προ ημερών, σε συνομιλία με δημοσιογράφους στο Air Force One, είχε αφήσει ανοιχτό ότι μπορεί να μιλήσει πρώτα με τη Μόσχα πριν αποφασίσει για τους Tomahawk, χαρακτηρίζοντάς τους «νέο βήμα επιθετικότητας». Έχει επίσης εκφράσει την ιδέα ενός πρακτικού «τελεσιγράφου»: αν η Ρωσία δεν προσέλθει σε σοβαρές συνομιλίες, τότε η Ουκρανία θα λάβει τους πυραύλους.
Το διακύβευμα της συνάντησης με Ζελένσκι
Ο Ουκρανός πρόεδρος αναμένεται στον Λευκό Οίκο την Παρασκευή με κεντρικό αίτημα την ενίσχυση της στρατιωτικής βοήθειας, συμπεριλαμβανομένων όπλων μεγάλου βεληνεκούς. Εν τω μεταξύ, το πεδίο έχει «ανάψει»: το Κίεβο έχει πολλαπλασιάσει τα χτυπήματα με drones σε ρωσικά διυλιστήρια, ενώ οι ρωσικές επιθέσεις σε ενεργειακές υποδομές προκαλούν εκτεταμένες διακοπές ρεύματος στην Ουκρανία.
Στην ανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ, Πολωνία και Εσθονία έχουν καταγγείλει παραβιάσεις εναέριου χώρου από ρωσικά drones και μαχητικά (καταγγελίες που η Μόσχα αρνείται), ενώ καταγράφονται περιστατικά με drones και πάνω από Γερμανία και Δανία. Πρώην υψηλόβαθμος Ουκρανός αξιωματούχος εκτιμά ότι αμφότερες οι πλευρές ανεβάζουν προσωρινά την ένταση για να βελτιώσουν τη διαπραγματευτική τους θέση, προβλέποντας «δύο ακόμη μήνες» αυξημένης κλιμάκωσης προτού αναζητηθεί νέο παράθυρο διαλόγου.
Η ρωσική γραμμή και τα «διπλά μηνύματα»
Η Μόσχα επιχειρεί να αναθερμάνει τη δυναμική στις σχέσεις με την Ουάσινγκτον, μιλώντας για «κοινές αξίες» και ταυτόχρονα προειδοποιώντας ότι θα απαντήσει «σκληρά» σε οποιαδήποτε αμερικανική κίνηση θεωρήσει επιζήμια για τα συμφέροντά της. Αν και δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι έχουν αλλάξει οι μαξιμαλιστικές απαιτήσεις της για τον τερματισμό του πολέμου, το ενδεχόμενο αμερικανικών Tomahawk στο ουκρανικό οπλοστάσιο φαίνεται να λειτουργεί ως μοχλός πίεσης.
Τα επόμενα 24ωρα
Η τηλεφωνική επικοινωνία Τραμπ–Πούτιν, στο κατώφλι της επίσκεψης Ζελένσκι, δείχνει ότι οι ΗΠΑ επιχειρούν να συνδυάσουν στρατιωτική κλιμάκωση-απειλή και διπλωματική πίεση. Το ερώτημα είναι αν ο Λευκός Οίκος θα μετατρέψει τους Tomahawk από διαπραγματευτικό εργαλείο σε απόφαση πολιτικής, και πώς θα αντιδράσει η Μόσχα. Σε κάθε περίπτωση, το αποτέλεσμα της συνάντησης στον Λευκό Οίκο θα καθορίσει τον τόνο για τον επόμενο κύκλο στον πόλεμο — είτε προς μια πιο σκληρή φάση, είτε προς ένα νέο, δύσκολο αλλά υπαρκτό κανάλι συνομιλιών.
Διαβάστε ακόμα: Βατικανό: Άνδρας προκάλεσε αναστάτωση στη Βασιλική του Αγίου Πέτρου – Οργή για πράξη ασέβειας