Οι οδηγίες για προσυμπτωματικό έλεγχο καρκίνου του μαστού ξεκινούν συνήθως στα 40, όμως τα τελευταία χρόνια αυξάνονται οι διαγνώσεις σε νεότερες ηλικίες.
Σε πολλές περιπτώσεις, οι γυναίκες κάτω των 40 δεν υποβάλλονται σε έλεγχο γιατί θεωρούνται “χαμηλού κινδύνου” – κάτι που μπορεί να καθυστερήσει την έγκαιρη διάγνωση.
Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι αν ανήκετε σε μία από τις παρακάτω κατηγορίες, πρέπει να συζητήσετε με τον γιατρό σας το ενδεχόμενο πρώιμης μαστογραφίας ή άλλων απεικονιστικών εξετάσεων.
1️⃣ Έχετε οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του μαστού ή σχετικών μορφών καρκίνου
Αν μητέρα ή αδελφή έχουν διαγνωστεί με καρκίνο του μαστού, ο προληπτικός έλεγχος πρέπει να ξεκινά 10 χρόνια νωρίτερα από την ηλικία διάγνωσης του συγγενικού προσώπου.
???? Παράδειγμα: Αν η μητέρα σας διαγνώστηκε στα 39, εσείς πρέπει να αρχίσετε έλεγχο στα 29.
Αν και μόνο το 5–10% των περιπτώσεων είναι κληρονομικές, η παρουσία γονιδίων BRCA1 ή BRCA2 αυξάνει τον κίνδυνο σημαντικά. Ο γενετικός έλεγχος μπορεί να δώσει πολύτιμες απαντήσεις, ειδικά αν υπάρχει ιστορικό και άλλων μορφών καρκίνου (όπως ωοθηκών, παγκρέατος ή μελανώματος) στην οικογένεια.
2️⃣ Είχατε την πρώτη σας περίοδο πριν τα 12
Η πρώιμη έναρξη της έμμηνου ρύσης σημαίνει μεγαλύτερη διάρκεια έκθεσης στα οιστρογόνα, ορμόνες που μπορούν να επηρεάσουν την ανάπτυξη των κυττάρων του μαστού.
Η μέση ηλικία εμφάνισης της περιόδου έχει πέσει από τα 12,5 στα 11,9 χρόνια, και κάθε χρόνο νωρίτερα από τα 12 αυξάνει τον κίνδυνο κατά 5% έως 9%.
3️⃣ Αποκτήσατε το πρώτο σας παιδί μετά τα 35
Η εγκυμοσύνη αλλάζει το στήθος σε κυτταρικό επίπεδο. Όταν η πρώτη εγκυμοσύνη έρθει μετά τα 35, ο ορμονικός και κυτταρικός κύκλος αυξάνει τον βραχυπρόθεσμο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου.
Αντίθετα, ο θηλασμός και η μητρότητα σε νεαρότερη ηλικία προσφέρουν μακροπρόθεσμη προστασία, όμως η καθυστερημένη τεκνοποίηση αναιρεί προσωρινά αυτό το όφελος.
4️⃣ Έχετε αυξημένο σωματικό βάρος
Η παχυσαρκία και το υπερβολικό βάρος συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο για 13 διαφορετικούς τύπους καρκίνου, μεταξύ των οποίων και του μαστού.
Τα λιποκύτταρα προκαλούν φλεγμονή και αυξάνουν τα επίπεδα ινσουλίνης και οιστρογόνων, που μπορεί να επηρεάσουν την ανάπτυξη καρκινικών κυττάρων.
Αν και η συσχέτιση είναι ισχυρότερη μετά την εμμηνόπαυση, οι γιατροί τονίζουν ότι η διατήρηση υγιούς βάρους είναι σημαντική σε κάθε ηλικία.
Επιπλέον, η κατανάλωση αλκοόλ και η έλλειψη σωματικής δραστηριότητας συνδέονται με 7% και 16% των περιστατικών καρκίνου μαστού σε νέες γυναίκες, σύμφωνα με την Αμερικανική Αντικαρκινική Εταιρεία (ACS).
Μην αγνοείτε κανένα σημάδι
Οποιαδήποτε αλλαγή στο στήθος – όπως εξόγκωμα, αλλαγή υφής, ερυθρότητα, πόνος ή έκκριση από τη θηλή – απαιτεί άμεση ιατρική αξιολόγηση.
Ακόμα κι αν είστε κάτω των 40 και δεν ανήκετε στην ομάδα για προληπτική μαστογραφία, ένα σύμπτωμα είναι πάντα λόγος για έλεγχο.
Η διαίσθηση των γυναικών για το σώμα τους είναι συχνά καθοριστική: αν κάτι «δεν σας φαίνεται φυσιολογικό», ζητήστε ιατρική συμβουλή.
Διαβάστε ακόμα: Τρως αργά το βράδυ; Δες γιατί οι ειδικοί λένε να το ξανασκεφτείς