Η μοναξιά δεν αποτελεί απλώς ένα συναισθηματικό βάρος, αλλά έναν παράγοντα που φαίνεται να επηρεάζει βαθιά τη σωματική υγεία. Μεγάλη διεθνής μετα-ανάλυση που δημοσιεύθηκε στο BMJ Oncology αποκαλύπτει ότι η κοινωνική απομόνωση συνδέεται με σημαντικά αυξημένο κίνδυνο θνησιμότητας – τόσο σε ασθενείς με καρκίνο όσο και στον γενικό πληθυσμό.
Η έρευνα συνέλεξε δεδομένα από 16 μελέτες σε επτά χώρες, περιλαμβάνοντας περισσότερους από 1,6 εκατομμύρια ανθρώπους, με μέση ηλικία τα 63 χρόνια. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι όσοι βιώνουν μοναξιά έχουν κατά 34% υψηλότερο συνολικό κίνδυνο θανάτου, ενώ ο κίνδυνος θανάτου ειδικά από καρκίνο εμφανίζεται αυξημένος κατά 11%.
Ανάμεσα στις χώρες που συμμετείχαν ήταν ο Καναδάς, η Αγγλία, η Φινλανδία, η Γαλλία, η Ιρλανδία, η Ιαπωνία και οι Ηνωμένες Πολιτείες, προσδίδοντας στη μελέτη σημαντικό εύρος και αξιοπιστία.
Πώς η μοναξιά επηρεάζει το σώμα
Οι επιστήμονες επισημαίνουν ότι η κοινωνική απομόνωση δεν είναι ένα απλό ψυχολογικό συναίσθημα, αλλά μια κατάσταση που μπορεί να κινητοποιήσει βιολογικές διεργασίες επιβαρυντικές για την υγεία.
Το χρόνιο στρες που προκαλεί η μοναξιά φαίνεται να:
- αποδυναμώνει την άμυνα του ανοσοποιητικού
- διαταράσσει τις φυσιολογικές ορμονικές λειτουργίες
- αυξάνει τις φλεγμονώδεις αντιδράσεις του οργανισμού
Αυτές οι αλλαγές μπορούν να επηρεάσουν αρνητικά την πορεία σοβαρών ασθενειών, όπως ο καρκίνος, επιταχύνοντας πιθανές επιπλοκές.
Η πρόσθετη επιβάρυνση στους ασθενείς με καρκίνο
Οι ερευνητές τονίζουν ότι οι άνθρωποι που αντιμετωπίζουν καρκίνο βρίσκονται ακόμη πιο εκτεθειμένοι στο φαινόμενο της κοινωνικής απομόνωσης. Η νόσος διαταράσσει την κοινωνική ζωή, συχνά συνοδεύεται από φόβο, στίγμα και δυσκολία επικοινωνίας με το περιβάλλον, με αποτέλεσμα πολλοί ασθενείς να βιώνουν βαθύτερη μοναξιά – ακόμη κι αν δεν είναι αντικειμενικά μόνοι.
Αυτή η ψυχολογική κατάσταση μπορεί να επιβαρύνει την πορεία της θεραπείας, να μειώσει την ποιότητα ζωής και ενδεχομένως να επηρεάσει την επιβίωση.
Γιατί χρειάζονται ψυχοκοινωνικές παρεμβάσεις
Οι ειδικοί που υπογράφουν τη μελέτη υπογραμμίζουν ότι τα ευρήματα πρέπει να ληφθούν υπόψη από τα σύγχρονα συστήματα ογκολογικής φροντίδας. Η ψυχική υγεία δεν είναι δευτερεύον ζήτημα – αποτελεί κρίσιμο παράγοντα της συνολικής θεραπείας.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, η ενσωμάτωση υπηρεσιών όπως:
- ψυχολογική υποστήριξη
- ομάδες αυτοβοήθειας
- ειδικά προγράμματα κοινωνικής επανένταξης
- συμβουλευτική για το άγχος και το στρες
θα μπορούσαν να μειώσουν αισθητά την επίδραση της μοναξιάς σε ασθενείς με καρκίνο, αλλά και στον γενικό πληθυσμό.
Το μήνυμα των επιστημόνων
Η μοναξιά δεν είναι απλώς μια συναισθηματική κατάσταση που «περνά». Είναι ένας παράγοντας κινδύνου που επηρεάζει την υγεία με τρόπους που μέχρι πρόσφατα αγνοούσαμε. Η έγκαιρη αναγνώριση και αντιμετώπισή της – από τους ίδιους τους ανθρώπους, το περιβάλλον τους και τις υπηρεσίες υγείας – μπορεί να σώσει ζωές.
Σε μια εποχή που οι κοινωνικές σχέσεις γίνονται ολοένα και πιο ψηφιακές, το μήνυμα των επιστημόνων είναι ξεκάθαρο: η ανάγκη για ουσιαστική ανθρώπινη επαφή παραμένει ζωτική για την ψυχική και σωματική ευεξία.
Διαβάστε ακόμα: Τι προσπαθεί να σας πει το έντερό σας – Τα σημάδια που δεν πρέπει να αγνοείτε