Ο χρόνιος πόνος εξελίσσεται σε μία από τις σοβαρότερες προκλήσεις δημόσιας υγείας στη χώρα, επηρεάζοντας βαθιά την καθημερινότητα, την εργασία και την ψυχική υγεία χιλιάδων ανθρώπων. Στην Ελλάδα, περισσότεροι από ένας στους τέσσερις πολίτες ζουν με ρευματικά ή μυοσκελετικά νοσήματα, βιώνοντας έναν πόνο που δεν είναι παροδικός, αλλά επίμονος και συχνά υποτιμημένος.
Η καθυστερημένη διάγνωση, η ελλιπής ενημέρωση και η αντιμετώπιση του πόνου ως «δευτερεύον σύμπτωμα» συνεχίζουν να επιβαρύνουν τους ασθενείς. Το αποτέλεσμα είναι ένας φαύλος κύκλος σωματικής δυσφορίας, ψυχικής εξάντλησης και κοινωνικού αποκλεισμού, που αναδεικνύει την ανάγκη για μια οργανωμένη, διεπιστημονική και εθνικής κλίμακας προσέγγιση.
Ο χρόνιος πόνος ως αυτόνομη νόσος
Στο πλαίσιο πρόσφατου συνεδρίου στην Αθήνα, περισσότεροι από 100 συμμετέχοντες –γιατροί, ψυχολόγοι, επαγγελματίες υγείας, ασθενείς και φροντιστές– ανέδειξαν τις βιολογικές, ψυχολογικές και κοινωνικές διαστάσεις του χρόνιου πόνου. Το βασικό μήνυμα ήταν σαφές: ο χρόνιος πόνος δεν είναι απλώς σύμπτωμα, αλλά νόσος που απαιτεί εξατομικευμένη και ολιστική φροντίδα.
Σε διεθνές επίπεδο, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έχει ήδη αναγνωρίσει τον χρόνιο πόνο ως αυτόνομη νόσο, μέσω της ταξινόμησης ICD-11, η οποία βρίσκεται σε ισχύ παγκοσμίως. Αν και στην Ελλάδα η ICD-11 δεν έχει ακόμη ενσωματωθεί πλήρως στο εθνικό σύστημα υγείας, η επιστημονική κοινότητα υιοθετεί όλο και περισσότερο αυτή τη σύγχρονη προσέγγιση.
Πόνος και ποιότητα ζωής
Η θεματολογία του συνεδρίου κάλυψε ζητήματα όπως η ζωή με ρευματικά νοσήματα, η επίδραση της εμμηνόπαυσης, η σημασία της αποδοχής και της ψυχολογικής υποστήριξης, αλλά και η ανάγκη συνέπειας στη θεραπεία. Κοινός παρονομαστής όλων των παρεμβάσεων ήταν ότι ο πόνος δεν αφορά μόνο το σώμα, αλλά ολόκληρη την ανθρώπινη εμπειρία.
Όπως υπογράμμισε η πρόεδρος της ΕΛ.Ε.ΑΝ.Α., Καίτη Αντωνοπούλου:
«Ο χρόνιος πόνος δεν είναι αόρατος. Ζητά να ακουστεί, να αναγνωριστεί και να αντιμετωπιστεί με σεβασμό και αξιοπρέπεια. Ζούμε με τον πόνο, αλλά δεν είμαστε ο πόνος μας».
Ανθρώπινο δικαίωμα η ανακούφιση από τον πόνο
Με αφορμή τις εργασίες του συνεδρίου, επισημάνθηκε ότι η ανακούφιση από τον πόνο αποτελεί θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα. Οι ειδικοί τόνισαν την ανάγκη για μια εθνική στρατηγική για τον χρόνιο πόνο, με έμφαση:
στην εκπαίδευση των επαγγελματιών υγείας,
στην ενημέρωση και ενδυνάμωση των ασθενών,
και στην ενίσχυση των δομών ψυχοκοινωνικής υποστήριξης.
Ο χρόνιος πόνος δεν μπορεί πλέον να αντιμετωπίζεται ως «παράπλευρο πρόβλημα». Η αναγνώρισή του ως νόσου είναι το πρώτο, κρίσιμο βήμα για μια ζωή με περισσότερη ποιότητα, φροντίδα και αξιοπρέπεια για χιλιάδες ανθρώπους.
Διαβάστε ακόμα: Τι αλλάζει πραγματικά στον οργανισμό όταν τρώτε μανταρίνια κάθε μέρα