Η Μέρι Ε. Μπράνκοφ, ο Φρεντ Ράμσντελ και ο Σίμον Σακαγκούτσι είναι οι τρεις κορυφαίοι ερευνητές που τιμήθηκαν με το Νόμπελ Ιατρικής 2025, για τις πρωτοποριακές τους ανακαλύψεις σχετικά με τον τρόπο που το ανοσοποιητικό σύστημα ελέγχει τον εαυτό του ώστε να μην επιτίθεται στα ίδια τα κύτταρα του οργανισμού.
Η Σουηδική Ακαδημία ανακοίνωσε ότι το έργο των τριών επιστημόνων «άνοιξε ένα εντελώς νέο πεδίο στην ανοσολογία» και έθεσε τις βάσεις για στοχευμένες θεραπείες σε σοβαρές παθήσεις όπως τα αυτοάνοσα νοσήματα, οι μεταμοσχεύσεις και ο καρκίνος.
Οι ανακαλύψεις που άλλαξαν την ιατρική
Οι ερευνητές μελέτησαν τη λειτουργία των ρυθμιστικών Τ-κυττάρων (T-reg cells) — των «φρουρών ασφαλείας» του ανοσοποιητικού — που εμποδίζουν την ανεξέλεγκτη ενεργοποίησή του. Η ανακάλυψή τους εξηγεί πώς το σώμα διατηρεί την ισορροπία μεταξύ άμυνας και αυτοκαταστροφής.
Χάρη στη δουλειά τους, άνοιξε ο δρόμος για νέες ανοσοθεραπείες που ήδη δοκιμάζονται σε κλινικές μελέτες, με στόχο:
τη ρύθμιση των αυτοάνοσων ασθενειών όπως ο λύκος και η σκλήρυνση κατά πλάκας,
τη βελτίωση θεραπειών κατά του καρκίνου,
και τη μείωση επιπλοκών μετά από μεταμοσχεύσεις.
Ένα ανοσοποιητικό με «νοημοσύνη»
Όπως τόνισαν οι επιστήμονες στην ανακοίνωση της Σουηδικής Ακαδημίας, «το ανοσοποιητικό είναι ένα εξελικτικό θαύμα που προστατεύει τον οργανισμό μας, αλλά χρειάζεται αυστηρή πειθαρχία – διαφορετικά μπορεί να στραφεί εναντίον μας».
Οι έρευνές τους βοήθησαν να εξηγηθεί γιατί σε κάποιες περιπτώσεις ο οργανισμός επιτίθεται στα ίδια του τα κύτταρα, προκαλώντας ασθένειες, και πώς μπορεί αυτή η διαδικασία να προληφθεί ή να αντιστραφεί.
Η ανακάλυψη αυτή θεωρείται σταθμός στην κατανόηση της ανοσολογικής ανεκτικότητας και χαρακτηρίστηκε από ειδικούς ως «μια από τις σημαντικότερες στην ιστορία της σύγχρονης ιατρικής».
Το Νόμπελ Ιατρικής είναι το πρώτο από τα φετινά βραβεία Νόμπελ που ανακοινώνονται, με τις απονομές σε Φυσική, Χημεία, Λογοτεχνία, Ειρήνη και Οικονομία να ακολουθούν τις επόμενες ημέρες στη Στοκχόλμη.
Διαβάστε ακόμα: Γιατί αποστρέφει το βλέμμα; Τι λέει η ψυχολογία για τη βλεμματική επαφή