Ανησυχητικά στοιχεία από την ευρωπαϊκή έρευνα ESPAD 2024 – Πάνω από τον μέσο όρο η χώρα μας σε κατανάλωση ουσιών, αλκοόλ και τυχερά παιχνίδια
Αυξημένη χρήση ουσιών, υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ, κάπνισμα και ενασχόληση με τυχερά παιχνίδια – ακόμη και εξάρτηση από τα social media – καταγράφει η νέα ευρωπαϊκή έρευνα ESPAD 2024 για τους 16χρονους μαθητές στην Ελλάδα.
Η μελέτη, που υλοποιήθηκε από το Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγείας «Κώστας Στεφανής» (ΕΠΙΨΥ), αποτυπώνει μια ανησυχητική εικόνα εθιστικών συμπεριφορών και πρόωρης έκθεσης σε ουσίες, σε επίπεδα πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.
Αλκοόλ: Πίνει το 86% των 16χρονων
Σχεδόν 9 στους 10 εφήβους έχουν καταναλώσει αλκοόλ, ενώ 6 στους 10 δήλωσαν πρόσφατη χρήση.
Το 37% ανέφερε υπερβολική κατανάλωση (5+ ποτά σε μία περίσταση) και 13% μέθη μέσα στον τελευταίο μήνα.
Αν και το συνολικό ποσοστό κατανάλωσης έχει μειωθεί την τελευταία δεκαετία, η συνήθεια της υπερβολικής κατανάλωσης αλκοόλ εμφανίζεται ξανά αυξημένη.
Κάπνισμα και ηλεκτρονικά τσιγάρα
Περισσότεροι από τους μισούς (54%) 16χρονους στην Ελλάδα έχουν καπνίσει, είτε παραδοσιακό είτε ηλεκτρονικό τσιγάρο.
Ένας στους τρεις καπνίζει σχεδόν καθημερινά, με τα vapes να κυριαρχούν.
Τα ποσοστά είναι σημαντικά αυξημένα σε σχέση με το 2019 (από 43% σε 54%) και υψηλότερα από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο (48%).
Χρήση ουσιών και ψυχοδραστικών φαρμάκων
Ένας στους οκτώ (13%) 16χρονους έχει δοκιμάσει παράνομη ουσία, κυρίως κάνναβη.
Το 11% έχει χρησιμοποιήσει εισπνεόμενες ουσίες όπως σπρέι ή κόλλες, ενώ 15% δηλώνει μη ιατρική χρήση ψυχοφαρμάκων (ηρεμιστικά ή οπιοειδή).
Οι δείκτες αυτοί έχουν σημαντική αύξηση από το 2019, με τα κορίτσια πλέον να εμφανίζουν συγκρίσιμα ποσοστά με τα αγόρια.
Τυχερά παιχνίδια και τζόγος
Περισσότεροι από ένας στους τρεις (36%) 16χρονους έχουν παίξει ή στοιχηματίσει χρήματα το τελευταίο έτος.
Οι περισσότεροι (92%) παίζουν σε επίγεια καταστήματα, ενώ 72% συμμετέχουν σε διαδικτυακές πλατφόρμες.
Το 7% θεωρείται ήδη πιθανά εθισμένο στον τζόγο – ποσοστό σχεδόν διπλάσιο του ευρωπαϊκού μέσου όρου (22%).
Ηλεκτρονικά παιχνίδια και social media
Η ενασχόληση με τα ηλεκτρονικά παιχνίδια έχει αυξηθεί θεαματικά:
Το 71% των εφήβων παίζει τακτικά, ενώ 1 στους 5 δηλώνει ότι περνά υπερβολικά πολλές ώρες μπροστά στην οθόνη.
Παράλληλα, 48% των 16χρονων παραδέχονται ότι έχουν προβλήματα από τη συχνή χρήση social media, όπως κακή διάθεση, μειωμένη συγκέντρωση ή τριβές με τους γονείς.
Έκκληση για πρόληψη
Οι ερευνητές του ΕΠΙΨΥ προειδοποιούν πως τα ευρήματα δείχνουν αυξανόμενο ρίσκο εθισμού και ψυχικής επιβάρυνσης, ζητώντας στοχευμένες πολιτικές ενημέρωσης και ενίσχυση προγραμμάτων πρόληψης σε σχολεία και οικογένειες.
«Η πρόληψη δεν είναι απλώς ενημέρωση – είναι έγκαιρη φροντίδα», τονίζουν, προειδοποιώντας ότι χωρίς δράση, η σημερινή γενιά εφήβων θα αντιμετωπίσει σοβαρές συνέπειες στην ψυχική και σωματική της υγεία τα επόμενα χρόνια.
Διαβάστε ακόμα: Περιστέρι: Βίντεο ντοκουμέντο μετά τη δολοφονία του 37χρονου. «Τον σκότωσε»